تبدیل شیمیایی
زهرا دائی پور؛ امیر لشگری؛ مهران روح نیا؛ احمد جهان لتیباری؛ وحیدرضا صفدری
چکیده
سابقه و هدف: امروزه اهمیت تیمارهایی مانند آبشویی و اتانول-استنشویی برای بهبود ویژگیهای آکوستیک چوب مورد توجه سازندگان سازآلات موسیقی قرار گرفته است. مواد استخراجی چوب در فهرست آن دسته از موادی هستند که بیشتر نقش ساختمانی ندارد و تخلیه هدفمند و صحیح آنها میتواند بدون کاهش سفتی، چوب را سبک کند. انجام پیش‌تیمارهایی از قبیل تخمیر ...
بیشتر
سابقه و هدف: امروزه اهمیت تیمارهایی مانند آبشویی و اتانول-استنشویی برای بهبود ویژگیهای آکوستیک چوب مورد توجه سازندگان سازآلات موسیقی قرار گرفته است. مواد استخراجی چوب در فهرست آن دسته از موادی هستند که بیشتر نقش ساختمانی ندارد و تخلیه هدفمند و صحیح آنها میتواند بدون کاهش سفتی، چوب را سبک کند. انجام پیش‌تیمارهایی از قبیل تخمیر با مخمر نان (قبل از فرایند آبشویی و اتانول-استنشویی) میتواند موجب خروج بیشتر مواد استخراجی از چوب گردد. در این مطالعه به بررسی اثر تیمارهای آبشویی و اتانول-استنشویی و پیشتیمار تخمیر بر خواص آکوستیک گونه ون (Fraxinus excelsior) پرداخته شده است.مواد و روش ها: چوب ون (Fraxinus excelsior) مورد نیاز از درون چوب یک الوار تجاری تهیه شده و تعداد 38 عدد تیر کوچک شعاعی با ابعاد اسمی 150×12×2 میلیمتر (طولی، شعاعی، مماسی) از قسمت درون چوب آن استخراج گردید. آزمونههای منتخب پس از رسیدن به رطوبت تعادل 12 درصد در شرایط کلیماتیزه، به‌منظور اندازهگیری ویژگیهای اولیه فیزیکی و آکوستیکی مورد آزمون ارتعاش اجباری در تیر دو سر آزاد قرار گرفتند. پس‌ازآن، آزمونههای اولیه به‌صورت تصادفی به دو گروه 19 آزمونهای تقسیم شدند. دسته اول بدون پیشتیمار و دسته دوم با پیشتیمار تخمیر در فرایند حذف مواد استخراجی توسط آب و بعد توسط ترکیب اتانول- استن قرار گرفتند. پس از هریک از مراحل آبشویی و حذف مواد استخراجی محلول در اتانول- استن، آزمون ارتعاش اجباری در تیر دو سر آزاد بر روی آزمونهها انجام گردید و خواص آکوستیکی آزمونهها اندازهگیری شد.نتایج: آبشویی بدون پیشتیمار با مخمر نان باعث کاهش جزئی و با پیشتیمار، باعث کاهش معنیدار مقادیر دانسیته شد (به ترتیب: 1/75 و 7/39 درصد). در حالی که فرایند حذف مواد استخراجی (با پیشتیمار و بدون پیشتیمار) توسط الکل-استن باعث کاهش معنیدار مقادیر دانسیته گردید (به ترتیب: 2/27 و 8/71 درصد). مقادیر مدولالاستیسیته در اثر آبشویی بدون پیشتیمار و با پیشتیمار، کاهش معنیدار از خود نشان دادند (به ترتیب: 11/37 و 16/47 درصد). فرایند حذف مواد استخراجی توسط اتانول- استن نیز در آزمونههای پیشتیمار نشده و پیشتیمار شده کاهش معنیدار مقادیر مدولالاستیسیته را در پی داشتند (به ترتیب: 13/87 و 20/93 درصد). آبشویی بدون پیشتیمار با مخمر نان و با پیشتیمار، باعث کاهش معنیدار مقادیر میرایی ارتعاش شده است که در این بین آزمونههای پیشتیمار شده درصد افت بیشتری در مقادیر حاصل از میرایی ارتعاش داشتهاند (به ترتیب: 13/87 و 20/93 درصد). فرایند حذف مواد استخراجی توسط الکل-استن مانند آبشویی باعث کاهش معنیدار مقادیر میرایی ارتعاش شده است که در این بین آزمونههای پیشتیمار شده، درصد افت بیشتری در مقادیر حاصل از این ویژگی را از خود نشان دادند (به ترتیب: 3/03 و 18/01 درصد). در این فاکتور نیز فرایند حذف مواد استخراجی محلول در اتانول- استن (با پیشتیمار و بدون پیشتیمار) نسبت به آبشویی، افت بیشتری را در مقادیر میرایی ارتعاش در پی داشته است (به ترتیب: 6/67 و 20/85 درصد). کارایی تبدیل آکوستیک در اثر آبشویی بدون پیشتیمار با مخمر نان باعث افزایش جزئی شد، در حالی که پیشتیمار سبب افزایش معنیدار مقادیر کارایی تبدیل آکوستیک گردید (به ترتیب: 0/44 و 25/24 درصد). فرایند حذف مواد استخراجی توسط الکل-استن نیز باعث افزایش معنیدار مقادیر کارایی تبدیل آکوستیک شد که در این بین آزمونههای پیشتیمار شده، درصد رشد بیشتری را در مقادیر حاصل از این ویژگی از خود نشان دادند (به ترتیب: 3/41 و 28/90 درصد).نتیجه گیری: هر دو شیوه آبشویی و اتانول-استنشویی در بهبود ویژگیهای فیزیکی (دانسیته) و آکوستیک (مدولالاستیسیته، میرایی ارتعاش و کارایی تبدیل آکوستیک) مفید بودند. در این بین اثر اتانول-استنشویی بیش از اثر آبشویی بود. پیشتیمار تخمیر با مخمر نان باعث بهبود عملکرد تیمارهای آبشویی و اتانول-استن شویی شد.
فیزیک و مکانیک چوب
مصطفی کهن ترابی؛ مهران روح نیا؛ شادابه فتحی
چکیده
در این تحقیق 10 نمونه چوب راش (Fagus orientalis L) با ابعاد 360×16×16 سانتی متر (طولی×شعاعی×مماسی) بدون عیب ظاهری انتخاب و پس از قرار گرفتن در شرایط دمایی (60، 80، 100، 120، 140، 160و 180 درجه سانتی‌گراد) و رطوبتی متفاوت شامل رطوبت در حالت اشباع از آب (رطوبت تعادل: 5±35 درصد)، رطوبت تعادل در مجاورت هوا (رطوبت تعادل: 5±19 درصد) و رطوبت ...
بیشتر
در این تحقیق 10 نمونه چوب راش (Fagus orientalis L) با ابعاد 360×16×16 سانتی متر (طولی×شعاعی×مماسی) بدون عیب ظاهری انتخاب و پس از قرار گرفتن در شرایط دمایی (60، 80، 100، 120، 140، 160و 180 درجه سانتی‌گراد) و رطوبتی متفاوت شامل رطوبت در حالت اشباع از آب (رطوبت تعادل: 5±35 درصد)، رطوبت تعادل در مجاورت هوا (رطوبت تعادل: 5±19 درصد) و رطوبت مشروط سازی شده در اتاق کلیماتیزه (رطوبت تعادل: 2±12 درصد) مورد آزمون ارتعاش خمشی آزاد در دو صفحه‌ی طولی-مماسی و طولی-شعاعی قرار گرفتند. برخی از ویژگیهای فیزیکی، مکانیکی و آکوستیکی در هر دو صفحه مورد بررسی و مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که ضریب همبستگی سه مد اول ارتعاش خمشی در شرایط کلیماتیزه در هر دو صفحه شرایطی مشابه را داشت اما در زمان غوطهور در آب در دو صفحه رفتاری متمایز و مخالف را نشان دادند. اثر افزایش دمای بالای 100 درجه باعث ایجاد تنشهای همکشیدگی شده که این امر منجر به گسترش ترکهای ریز و کاهش مدول الاستیسیته دیواره سلولی شده و در نهایت منجر به کاهش قابلیت چوب در انتشارموج شده که به تبع آن باعث افزایش مقادیر میرایی ارتعاش در صفحات ارتعاشی طولی-شعاعی و طولی-مماسی نمونههای آزمونی گردید. همچنین تغییرات همزمان مدولالاستیسیته و میرایی ارتعاش در هر دو صفحه ارتعاشی میتواند گزینه‌ای بسیار مطلوب جهت کنترل فرآیند از ابتدای استحصال چوب تا قرار گرفتن در پروسههایی مثل چوب خشککنی و تیمارهای گرمایی باشد.
