نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، گروه مهندسی چوب و فرآورده‌های سلولزی، ساری، مازندران، ایران

2 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، گروه مهندسی چوب و فرآورده‌های سلولزی

3 دانشیار، گروه صنایع چوب و کاغذ، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

چکیده

تحقیق حاضر با هدف بررسی اثر اصلاح گرمایی بر ساختار شیمیایی و خواص فیزیکی چوب راش ایران و افرا پلت انجام شد. نتایج طیف‌سنجی زیر قرمز نشان داد که اصلاح گرمایی موجب کاهش گروه‌های هیدروکسیل گردید و این اثر با افزایش دما تا 175 درجه سانتی‌گراد محسوس‌تر شد. اصلاح در دمای 190 درجه سانتی‌گراد به افزایش گروه‌های هیدروکسیل نسبت به نمونه شاهد منتهی شد. افزایش بلورینگی سلولز، کاهش همی‌سلولز، افزایش نسبت لیگنین، تخریب لیگنین سیرینجیل و افزایش واکنش‌های تراکمی لیگنین نیز از طیف‌سنجی منتج گردید. نتایج آزمون جذب آب نشان داد که اصلاح حراتی جذب آب نمونه‌های چوب را کاهش داد. میزان کارآیی آب‌گریزی برای دو چوب راش و افرا نشان ‌داد که اصلاح گرمایی در دمای 160 درجه سانتی‌گراد بهبود قابل توجهی در آب‌گریزی و پایداری ابعاد ایجاد نکرد، ولی اصلاح در دمای 190 درجه سانتی‌گراد به کاهش مقابل ملاحظه جذب آب به ویژه در چوب راش انجامید. اثر اصلاح گرمایی بر کارآیی ضدواکشیدگی چوب راش بیشتر از افرا بوده‌است، که بر اساس کاهش وزن بیشتر چوب راش متعاقب اصلاح گرمایی، این امر دور از انتظار نبوده‌است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

-Abe, K. and Yamamoto H., 2006. Change in mechanical interaction between cellulose microfibril and matrix substance in wood cell wall induced by hygrothermal treatment. Wood Science, 52:107-110.
-Aydemir, D., Gunduz, G., Altuntas, E., Ertas, M., Sahin, H.T. and Alma, M.H., 2011. Investigating changes in the chemical constituents and dimensional stability of heat-treated hornbeam and fir wood. BioResources, 6(2): 1308-1321.
-Bekhta, P. and Niemz, P., 2003. Effect of high temperature on the change in color, dimensional stability and mechanical properties of spruce wood. Holzforschung, 57:539–546.
-Duarte, A.P., Robert, D. and Lachenal, D., 2000. Ecalyptus globulus kraft pulp residual lignins, part 1: effect of extraction methods upon lignin structure. Holzforchung, 54(4):365-372.
-Esteves, B. and Pereira, H., 2008. Chemistry and ecotoxicity of heat treated pine wood extractives. Wood Science Technology, 45 (6):661-676.  
-Esteves, B., Videira, R. and Pereira, H., 2011. Quality assessment of heat treated wood by NIR spectroscopy. Holz Roh Werkstoff, 66 (5):323-332.
-Esteves, B., Marques, A.V., Domingos, I. and Pereira, H., 2013. Chemical changes of heat treated pine and eucalypt wood monitored by FTIR. Maderas Cienciay tecnología, 15 (2): 245-258.
-Gonzalez-pena, M. and Hale, M., 2009. Color in thermally modified wood of beech, Norway Spruce and Scots pine, Part 1: color evolution and color changes, Holzforschung, 63:385-393.
-Gunduz, G., Aydemir, D. and Karakas, G., 2009. The effects of thermal treatment on the mechanical properties of wild Pear (Pyrus elaeagnifolia Pall.) wood and changes in physical properties. Journal of Materials and Design, 30: 4391-4395.
-Hakan, M., 2008. Effect of heat treatment on Equilibrium Moisture Content (EMC) of some wood species in Turkey. Research Journal of Agriculture and Biological Sciences, 4(6): 660-665.
-Hakkou, M., Pétrissans, M., Gérardin, P. and Zoulalian, A., 2006. Investigation of the reasons for fungal durability of heat-treated beech wood. Polymer Degradation and Stability, 91:393–397.
-Kocaefe, D., Poncsak, S., and Boluk, Y. 2008. Effect of thermal treatment on the chemical composition and mechanical properties of birch and aspen. Bioresources, 3(2): 517-537.
-Kollmann, F. and Fengel, D., 1965. Changes in the Chemical composition of Wood by Thermal Treatment. Holz als Roh und Werkst, 12(12):461-468.
-Korkut, S. and Hiziroglu, S., 2009. Effect of heat treatment on mechanical properties of hazelnut wood (Corylus colurna L.). Journal of Materials and Design, 30: 1853-1858.
-Kotilainen, R., Toivannen, T. and Alén, R., 2000. FTIR monitoring of chemical changes in softwood during heating. Journal of Wood Chemistry and Technology, 20(3): 307-320
-Li, J., Li, B. and Zhang, X., 2002. Comparative studies of heat degradation between larch lignin and Manchurian ash lignin. Polymer Degradation and Stability, 78: 279-285.
-Michell, A. and Higgins, H., 2002. Infrared spectroscopy in Australian forest products research, CSIRO Forestry and forest products, Melbourne, Australia 60p.
-Niemz, P., Hofmann, T. and Rétfalvi, T., 2010. Investigation of chemical changes in the structure of thermally modified wood. Maderas. Ciencia y tecnología, 12(2):69-78.
-Nuopponen, M., Vuorinen, T., Jamsä, S. and Viitaniemi, P., 2004. Thermal modifications in softwood studied by FT-IR and UV resonance Raman spectroscopies. Journal of Wood Chemistry and Technology, 24(1): 13-26.
-Obataya, M., 2007. Effects of ageing and heating on the mechanical properties of wood, Proceedings of 3rd MC & Workshop Meeting of COST IE0601, Florence.
-Owen, N.L. and Thomas, D.W., 1989. Infrared Studies of “Hard” and “Soft” Woods. Applied Spectroscopy, 43: 451-455.
-Ozgenc, O., Durmaz, S., Hakki boyaci, I. and Eksi-Kocak, H., 2017. Determination of chemical changes in heat treated wood using ATR-FTIR and FT Raman spectrometry. Spectrochimica Acta Part A: molecular and biomolecular Spectroscopy, 171: 395-400.
-Pandy, K.K., 1999. A study of chemical structure of soft and hardwood and wood polymers by FTIR spectroscopy. Journal of applied polymer science, 71(12):1969-1975.
-Pfriem, A., Zauer, M. and Wagenführ, A., 2009. Alteration of the pore structure of spruce (Picea abies (L.) Karst.) and maple (Acer pseudoplatanus L.) due to thermal treatment as determined by helium pycnometry and mercury intrusion porosimetry. Holzforschung, 63(1):94–98
-Rowell, R.M., Ibach, R.E., McSweeny, J. and Nilsson, Th., 2009. Understanding decay resistance, dimensional stability and strength changes in heat-treated and acetylated wood. Wood Material Science & Engineering, 4:14-22.
-Sanaei, A. and Mohebby, B., 2004. The effect water heat treatment on the physical properties of beach wood. Journal of Agricultural Sciences and Natural Resources of the Caspian. 2(2): 1-13. (In Persian).
-Sivonen, H., Maunu, S., Sundholm, F., Jämsä, S. and Viitaniemi, P., 2002. Magnetic resonance studies of thermally modified wood. Holzforschung, 56(6): 648-654.   
-Spiridon, I., Teaca, C. and Bodirlau, R., 2011. structural changes evidenced by FTIR spectroscopy in cellulosic materials after pretreatment with ionic liquid and enzymatic hydrolysis. Bioresources, 6(1):400-413.
-Tjeerdsma, B., Boonstra, M., Pizzi, A., Tekely, P. and Militz, H., 1998. Characterization of thermally modified wood: Molecular reasons for wood performance improvement. Holz als Roh und Werkst, 56(3):149-153.
-Tjeerdsma, B. and Militz, H., 2005. Chemical changes in hydrothermal treated wood: FTIR analysis of combined hydrothermal and dry heat-treated wood. Holz als Roh- und Werkst, 63(2):102-111.
-Weiland, J. and Guyonnet, R., 2003. Study of chemical modifications and fungi degradation of heatly modified wood using DRIFT spectroscopy. Holz als Roh und Werkst, 61(3):216-220.
-Windeisen, E., Strobel, C. and Wegener, G., 2007. Chemical changes during the production of thermo-treated beech wood. Wood Science and Technology, 41(6): 523-536.
-Yildiz, S., Gezer, D. and Yildiz, U., 2006. Mechanical and chemical behavior of Spruce wood modified by heat. Building Environment, 41:1762-6.
-Zaman, A., Alen, R. and Kotilainen, R., 2000. Thermal behavior of scot pine (pinus sylvestris) and silver birch (Betula pendula) at 200-230 oC. Wood and fiber science, 32: 138-143.
-Yildiz, S. and Gumuskaya, E., 2007. The effects of thermal modification on crystalline structure of cellulose in soft and hardwood. Building and Environment, 42: 62–67.