نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت علمی بخش تحقیقات علوم چوب و فرآوردههای آن، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران

چکیده

در این بررسی با هدف امکان تولید تخته فیبر دانسیته متوسط از چوب کونه‌های موفق اکالیپتوس کاشته شده در کشور، از چوب گونه اکالیپتوس استریاتیکالیکس (.steriaticalyx E) با استفاده از زمانهای بخارزنی( 5 و10 دقیقه)، دمای پرس (175 و 185 درجه سانتیگراد) و زمان‌پرس (3، 5/3 و 4 دقیقه)، تخته فیبر دانسیته متوسط (MDF) تهیه گردید. در این تحقیق 36 تخته آزمایشگاهی ساخته و بعد ویژگی‌های فیزیکی و مکانیکی تخته‌های ساخته شده اندازه‌گیری و با استفاده از آزمون فاکتوریل نتایج مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که با افزایش زمان‌بخارزنی، مقاومت‌خمشی تخته‌ها کاهش و کمترین مقاومت‌خمشی در زمان ‌بخارزنی10 دقیقه حاصل شده است. اثر دما و زمان‌پرس بر مقاومت‌خمشی و مدول‌الاستیسیته تخته‌ها نیز معنی‌دار بوده و با افزایش آنها از مقاومت‌خمشی و مدول‌الاستیسیته تخته‌ها کاسته شده است. همچنین اثر متقابل زمان‌بخارزنی و زمان‌پرس بر چسبندگی‌داخلی تخته‌ها معنی‌دار بود و در زمان‌بخارزنی10 دقیقه و زمان‌پرس 5/3 دقیقه، بیشترین چسبندگی‌داخلی در تخته‌ها مشاهده شد. همچنین با افزایش زمان‌بخارزنی، واکشیدگی ضخامتی تخته‌های ساخته شده با کاهش همراه بوده است. به طوری که اثر دمای پرس بر واکشیدگی ضخامتی تخته‌ها نیز معنی‌دار بوده و با افزایش دمای پرس، واکشیدگی ضخامتی تخته‌های ساخته شده افزایش یافته است. در یک جمع‌بندی، به دلیل تند رشد بودن گونه اکالیپتوس استریاتیکالیکس و مقادیر قابل قبول ویژگی‌های فیزیکی و مکانیکی به‌دست آمده برای تخته‌های ساخته شده از آن، می‌توان این گونه چوبی را یک ماده لیگنوسلولزی مناسب جهت مصرف در صنعتMDF  معرفی و توصیه نمود.

کلیدواژه‌ها

-  حسین زاده، ع. ، عرب تبار فیروزجایی، ح. ، گلبابایی، ف. ، فامیلیان، ح. ، صدرایی، ن. و مسعودرضا حبیبی. 1379. ویژگی‌های فیزیکی، مکانیکی و شیمیایی چوب گونه‌های موفق اکالیپتوس در مرحله اول سازگاری. گزارش دوم: گونه Eucalyptus steriaticalyx مجله تحقیقات چوب و کاغذ ایران شماره 11، سال 1379، ص: 126-61 .
-  جهرمی، سید مرتضی، 1373 ، معرفی گونه‌های سازگاری اکالیپتوس در مناطق غربی استان فارس، انتشارات موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، نشریه شماره 99. 
-  کارگرفرد ، ا . حسین زاده ، ع . نوربخش ، ا، خواجه، خ. و رضا حاجی حسنی . 1384 . بررسی ویژگی‌های فیزیکی و مکانیکی تخته فیبر با دانسیته متوسط ساخته شده از چوب صنوبر. مجله پژوهش و سازندگی شماره 68 .
-Cristiane Inacio de Campos; Francisco Antonio Rocco Lahr. (2004). Production and characterization of MDF using Eucalyptus fibers and castor oil-based polyurethane resin. Material Reaserch J. Vol.7, no.3, 421-425.
-Dix, B.; Thole, V. Martuzky, R.. 1999. Poplar and eucalyptus wood as raw material for wood-based panels in industrial end uses of fast-grown species: 93-102 ( Stefano Berti Nicola. Macehioni. Martino, Negri Emanuela, Rachelli. Edt).
-Eleoterio , JR. ; Tomazello-Filho, M. ; Bortoletto-Junior , G .. (2000). Mechanical and physical properties of MDF panels of different densities and resin content.Departamento de Engenharia , Fundacao Universidade de Blumenau , CEP 89012-900, Blumenau (SC), Brazil. Ciencia-Florestal. 2000, 10 : 2, 75-90 ; 16 ref.
-EN 310, 1996. Wood based panels, determination of modulus of elasticity in bending and bending strength. European Standardization Committee, Brussell.
- EN 317, 1996. Particleboards and fiberboards, determination of swelling in thickness after immersion. European Standardization Committee, Brussell.
-EN 319, 1996. Wood based panels, determination of tensile strength perpendicular to plane of the board. European Standardization Committee, Brussell.
-Hsu,W.E. ;Hse, C..1998.Technology of steam press curing . Adhesive technology and bonded tropical Wood products. No. 96 : 358-366.
-Krzysik, M. ; Youngquist, A. ; Muehi, H. ; Franca, F. . (1999). Medium density fiberboard plantation – grown Eucalyptus Saligna . International conference on effective utilization of plantation of plantation timber; 1999 may 21-23 ; Forest Prod. Assoc. : pp. 156 – 160.
-Kuo, M.; Adams, D.; mayers, D.; Curry, D.; Heemstra, H.; Smith, J.L.; Bian, Y.. 1998. Properties of wood/agricultural fiberboard bonded with soybeam-based adhesive. Forest Product J.48 (2): 71-75.
-Okamoto, H.; Sano, S,; Kawai, S. ; Okamoto, T. ; Sasaki , H. .1994. Production of dimensionally stable mediumdensity fiberboard by use of high - pressure steam pressure. Mokazai Gakkaishi 40 (4) : 380-389.
-Pranda, J.. (1995). Paineis de fibra de media densidade feitos de Pinus Pinaster e Eucalyptus globulus. Area de compocicao quimica especifica da madira desfibrada. Drevarsky Vyskum. V.2. p. 19-28.
-Rauch, W.. 1984. Temperature and vapor pressure courses during particleboard production and their influence on board properties. Holz-als-roh-und-werkstoff 42 : 281-286(German).
-Schneider, T. ; Roffael, E. ; Dix, B.. (2000). The effect of pulping process (TMP and CTMP) and pulping conditions on the physical and technological properties of medium density fiberboard (MDF). Holz-als-Roh-und-Werkstoff. 2000, 58:1-2,123-124.
-Wu-ZhangKang; Zhang-Hong Jian; Huang-Su Tong; Yuan-YongSheng; Wu-ZK; Zhang-HJ; Huang-SY; Yuan-YS. (2000). Effect of manufacturing technology on properties of MDF from bamboo and wood.China - Wood – Industry. 2000, 14:3, 7-10; 4 ref