نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد صنایع خمیر و کاغذ، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان،

2 کارشناس ارشد صنایع خمیر و کاغذ، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

3 استادیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

4 کارشناس ارشد صنایع چوب و کاغذ، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

چکیده

این تحقیق با هدف بررسی ویژگی­های بیومتری الیاف (طول، قطر و ضخامت دیواره الیاف) گونه ممرز در منطقه آستارا (در ایران) انجام شده است. در ابتدا دیسک‌هایی از 3 درخت ممرز تهیه گردید و بعد وابری الیاف به روش فرانکلین انجام شد. طول، قطر و ضخامت دیواره الیاف نمونه­های تهیه شده به وسیله میکروسکوپ نوری و با استفاده از عدسی چشمی مدرج تعیین شد. سپس اندازه­گیری ابعاد الیاف در ناحیه مغز درخت با فواصل 2، 6، 11 و 15 سانتی‌متری از آن و همچنین در 4 جهت جغرافیایی مختلف انجام شد. نتایج بدست­آمده نشان داد که با افزایش فاصله از مغز و نزدیک شدن به پوست، طول، قطر و ضخامت دیواره الیاف به طور معنی­داری افزایش یافته است. بنابراین بیشترین مقادیر طول، قطر و ضخامت دیواره الیاف به‌ترتیب 509/1 میلی­متر، 93/23 میکرون و 897/3 میکرون در فاصله 15 سانتی‌متری از مغز بدست آمدند. نتایج حاصل از تغییر ابعاد الیاف در فواصل مختلف از مغز به سمت پوست نشان داد که با افزایش فاصله از مغز تا 15 سانتی­متر، تغییر ابعاد الیاف کاهش یافته است و بیشترین تغییر ابعاد الیاف در فاصله 2 تا 6 سانتی­متری از مغز مشاهده شده است. نتایج اندازه­گیری ابعاد الیاف در 4 جهت جغرافیایی مختلف نشان داد که اختلاف معنی­داری بین مقادیر طول، قطر و ضخامت دیواره الیاف در سطح احتمال 1% وجود ندارد. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

- ثابتی، ح . 1355. درختان و درختچه های ایران، انتشارات دانشگاه تهران، 483 صفحه.
- دوست حسینی،ک. د، پارساپژوه، 1376. بررسی تغییرات خواص فیزیکی و طول الیاف چوب گونه ممرز در محورهای شعاعی و طولی درخت، مجله منابع طبیعی ایران، جلد 50، شماره 1.صفحه 78-69.
- حسین زاده، ع و م، شیخ الاسلامی، 1363. بررسی تغییرات طول فیبر و دوایر رویش سالانه ممرز در سه ارتفاع جنگل های اسالم. مجله تحقیقات جنگل ها و مراتع، شماره 36، 34 صفحه.
- خاکزاد قره تپه، ش، 1384. اثر سن و ارتفاع بر ویژگی های مورفولوزیکی الیاف صنوبر دلتوئیدس منطقه گرگان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان.
- عاقلی، غ، 1374. بررسی مقایسه ای ساختمان های آناتومیکی، فیزیکی و مکانیکی چوب ممرز جنگل های شاخه زاد و دانه زاد منطقه گرگان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان. 237 ص.
- لشکر بلوکی، ا. د، پارساپژوه، 1384. بررسی ساختار آناتومی، بیومتری الیاف و برخی ویژگی های فیزیکی چوب گونه کلن های صنوبر دلتوئیدس (51/77 Populus deltoides) در آستانه اشرفیه، مجله منابع طبیعی ایران، جلد 58، شماره 1، صفحه 207- 195.
- مهدوی، س. ع، حسین زاده. ح، فامیلیان و م، حبیبی، 1383. بررسی همبستگی ابعاد الیاف و جرم مخصوص با میزان رویش قطری و سن در چوب اکالیپتوس. E.camaldulensis Dench. مجله تحقیقات علوم و چوب و کاغذ ایران، جلد 19، شماره 1. صفحه 95-69.
- نیلوفری، پ. 1364. چوب شناسی، انتشارات دانشگاه تهران، 479 صفحه.
- Ifju.G. 1991. Quantitive and anatomy Characterization of Plantation Grown Cotton wood ( Pupulus deltoids Marsh).
- Panshin, A.J.& C.De Zeeuw, 1980. Textbook of wood Technology 4th Edition, Mc Graw Hill Inc., New York, 772 pp.