نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد علوم و صنایع چوب و کاغذ دانشگاه تربیت مدرس

2 استادیار گروه علوم و صنایع چوب و کاغذ دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

چکیده

با توجه به کمبود و محدودیت منابع چوبی در ایران گونه­هایی که سریع­الرشد بوده و مناسب تهیه خمیر کاغذ هستند، اهمیت ویژه­ای دارند. صنوبر نیز از جمله گونه­های سریع­الرشد و بومی ایران است که در این پژوهش مورد مطالعه قرار گرفت. بررسی مقایسه­ای بازده خمیر­کاغذ تهیه شده از درون چوب و برون چوب صنوبر دلتوئیدس(Populus deltoides)  تحت فرایندهای پخت کرافت و سودا نشان داد که در هر دو روش پخت، درون چوب نسبت به برون چوب دارای بازده کمتری بوده است. همچنین بازده خمیر کاغذهای برون­چوب و درون­چوب در پخت سودا نسبت به پخت کرافت در حدود چهار درصد بیشتر بوده است. مقایسه­ی میزان عدد کاپا در خمیرکاغذهای حاصل نشان می­دهد که بازده، خمیرکاغذ درون­چوب نسبت به برون­چوب در هر دو پخت کمتر و میزان لیگنین­باقیمانده بیشتر بوده است. همچنین میزان عدد کاپا در پخت کرافت نسبت به پخت سودا در حدود 34% کاهش داشته است. با توجه به یکسان بودن شرایط فرایندی، کارایی بیشترعمل لیگنین­زدایی در فرایند کرافت مربوط به ترکیب مایع پخت و در اصل حضور سولفید سدیم در مایع پخت  می­باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

-اسموک گ.، 1374. تکنولوژی خمیر و کاغذ. ترجمه میر­شکرایی، س.، نتشارات پیام نور، جلد 1، تهران، صفحه290.
-افهامی، د.، سرائیان، ا.، 1388. ارزیابی خواص آناتومیکی و فیزیکی جوان­چوب و بالغ­چوب دو گونه Populus Alba و Populus Euramicana، مجله علوم و تحقیقات چوب و کاغذ ایران، جلد 24(1): 134-147.
-رسالتی، حسین، سعید مهدوی، حسین فامیلیان، مهدی فائزی‌پور، 1382، بررسی اثر سن و رویشگاه برروی خواص چوب صنوبر دلتوئیدیس از جنبه کاغذسازی. مجله منابع طبیعی ایران، جلد 56(3): 281-293.
-کرد، ب.، سرائیان، ا.، 1386. بررسی تاثیر سن و ارتفاع درخت صنوبر بر خواص شیمیایی چوب آن. مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، جلد 14(4): 134-139.
-مشعلچیان م.، 1383. بررسی مقایسه­ای خواص کاغذ حاصل از چوب صنوبر دلتو ییدس و پالونیا به روش شیمیایی مکانیکی (CMP). پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان.
-نقدی ر.، حسینی س.ض.، رسالتی ح.، 1386. بررسی ویژگی­های خمیر­کاغذ کرافت از جوان چوب افرا­پلت. نشریه دانشکده منابع طبیعی، دوره 60(4): 1465-1472.
-Casey P.J., 1980. Chemistry and chemical technology, volume 3, third edition, 820pp.
-Fangel D., Wegner G., 1989. Wood chemistry ultrastructure reaction, University of Monich, Institute for wood research, Germany, 611pp.
-Gominho J., Figueira J., 1999. Whithin- tree variation of heart wood extractive and wood density in the populus deltoids hybrid, Wood and Fiber science, 33(1):3-8.
Panshin A. J., C.De Zeew, 1980. Textbook of wood technology 4th Ed, Mc graw hill inc, New york, PP.722.
-Zobel B.J., 1998. Juvenile wood in forest trees, Springer series in wood science, 485pp.