تبدیل شیمیایی
زهرا دائی پور؛ امیر لشگری؛ مهران روح نیا؛ احمد جهان لتیباری؛ وحیدرضا صفدری
چکیده
سابقه و هدف: امروزه اهمیت تیمارهایی مانند آبشویی و اتانول-استنشویی برای بهبود ویژگیهای آکوستیک چوب مورد توجه سازندگان سازآلات موسیقی قرار گرفته است. مواد استخراجی چوب در فهرست آن دسته از موادی هستند که بیشتر نقش ساختمانی ندارد و تخلیه هدفمند و صحیح آنها میتواند بدون کاهش سفتی، چوب را سبک کند. انجام پیش‌تیمارهایی از قبیل تخمیر ...
بیشتر
سابقه و هدف: امروزه اهمیت تیمارهایی مانند آبشویی و اتانول-استنشویی برای بهبود ویژگیهای آکوستیک چوب مورد توجه سازندگان سازآلات موسیقی قرار گرفته است. مواد استخراجی چوب در فهرست آن دسته از موادی هستند که بیشتر نقش ساختمانی ندارد و تخلیه هدفمند و صحیح آنها میتواند بدون کاهش سفتی، چوب را سبک کند. انجام پیش‌تیمارهایی از قبیل تخمیر با مخمر نان (قبل از فرایند آبشویی و اتانول-استنشویی) میتواند موجب خروج بیشتر مواد استخراجی از چوب گردد. در این مطالعه به بررسی اثر تیمارهای آبشویی و اتانول-استنشویی و پیشتیمار تخمیر بر خواص آکوستیک گونه ون (Fraxinus excelsior) پرداخته شده است.مواد و روش ها: چوب ون (Fraxinus excelsior) مورد نیاز از درون چوب یک الوار تجاری تهیه شده و تعداد 38 عدد تیر کوچک شعاعی با ابعاد اسمی 150×12×2 میلیمتر (طولی، شعاعی، مماسی) از قسمت درون چوب آن استخراج گردید. آزمونههای منتخب پس از رسیدن به رطوبت تعادل 12 درصد در شرایط کلیماتیزه، به‌منظور اندازهگیری ویژگیهای اولیه فیزیکی و آکوستیکی مورد آزمون ارتعاش اجباری در تیر دو سر آزاد قرار گرفتند. پس‌ازآن، آزمونههای اولیه به‌صورت تصادفی به دو گروه 19 آزمونهای تقسیم شدند. دسته اول بدون پیشتیمار و دسته دوم با پیشتیمار تخمیر در فرایند حذف مواد استخراجی توسط آب و بعد توسط ترکیب اتانول- استن قرار گرفتند. پس از هریک از مراحل آبشویی و حذف مواد استخراجی محلول در اتانول- استن، آزمون ارتعاش اجباری در تیر دو سر آزاد بر روی آزمونهها انجام گردید و خواص آکوستیکی آزمونهها اندازهگیری شد.نتایج: آبشویی بدون پیشتیمار با مخمر نان باعث کاهش جزئی و با پیشتیمار، باعث کاهش معنیدار مقادیر دانسیته شد (به ترتیب: 1/75 و 7/39 درصد). در حالی که فرایند حذف مواد استخراجی (با پیشتیمار و بدون پیشتیمار) توسط الکل-استن باعث کاهش معنیدار مقادیر دانسیته گردید (به ترتیب: 2/27 و 8/71 درصد). مقادیر مدولالاستیسیته در اثر آبشویی بدون پیشتیمار و با پیشتیمار، کاهش معنیدار از خود نشان دادند (به ترتیب: 11/37 و 16/47 درصد). فرایند حذف مواد استخراجی توسط اتانول- استن نیز در آزمونههای پیشتیمار نشده و پیشتیمار شده کاهش معنیدار مقادیر مدولالاستیسیته را در پی داشتند (به ترتیب: 13/87 و 20/93 درصد). آبشویی بدون پیشتیمار با مخمر نان و با پیشتیمار، باعث کاهش معنیدار مقادیر میرایی ارتعاش شده است که در این بین آزمونههای پیشتیمار شده درصد افت بیشتری در مقادیر حاصل از میرایی ارتعاش داشتهاند (به ترتیب: 13/87 و 20/93 درصد). فرایند حذف مواد استخراجی توسط الکل-استن مانند آبشویی باعث کاهش معنیدار مقادیر میرایی ارتعاش شده است که در این بین آزمونههای پیشتیمار شده، درصد افت بیشتری در مقادیر حاصل از این ویژگی را از خود نشان دادند (به ترتیب: 3/03 و 18/01 درصد). در این فاکتور نیز فرایند حذف مواد استخراجی محلول در اتانول- استن (با پیشتیمار و بدون پیشتیمار) نسبت به آبشویی، افت بیشتری را در مقادیر میرایی ارتعاش در پی داشته است (به ترتیب: 6/67 و 20/85 درصد). کارایی تبدیل آکوستیک در اثر آبشویی بدون پیشتیمار با مخمر نان باعث افزایش جزئی شد، در حالی که پیشتیمار سبب افزایش معنیدار مقادیر کارایی تبدیل آکوستیک گردید (به ترتیب: 0/44 و 25/24 درصد). فرایند حذف مواد استخراجی توسط الکل-استن نیز باعث افزایش معنیدار مقادیر کارایی تبدیل آکوستیک شد که در این بین آزمونههای پیشتیمار شده، درصد رشد بیشتری را در مقادیر حاصل از این ویژگی از خود نشان دادند (به ترتیب: 3/41 و 28/90 درصد).نتیجه گیری: هر دو شیوه آبشویی و اتانول-استنشویی در بهبود ویژگیهای فیزیکی (دانسیته) و آکوستیک (مدولالاستیسیته، میرایی ارتعاش و کارایی تبدیل آکوستیک) مفید بودند. در این بین اثر اتانول-استنشویی بیش از اثر آبشویی بود. پیشتیمار تخمیر با مخمر نان باعث بهبود عملکرد تیمارهای آبشویی و اتانول-استن شویی شد.
فرهود فیروزبهی؛ داود افهامی سیسی؛ یحیی همزه؛ اصغر طارمیان؛ رضا اولادی
چکیده
اسید پیرولیز یا سرکه چوب مایعی تیره رنگ است که از تراکم بخار و دود ساطع شده از پیرولیز حرارتی چوب یا هر ماده لیگنوسلولزی دیگر بدست می‌آید. در این تحقیق ابتدا یک کوره حرارت‌دهی ساخته شد تا با استفاده از آن امکان اعمال یک برنامه دمائی-زمانی دقیق وجود داشته باشد. سپس چوب سه گونه مختلف شامل بلوط، پرتقال و سرو تحت یک برنامه دمایی-زمانی ...
بیشتر
اسید پیرولیز یا سرکه چوب مایعی تیره رنگ است که از تراکم بخار و دود ساطع شده از پیرولیز حرارتی چوب یا هر ماده لیگنوسلولزی دیگر بدست می‌آید. در این تحقیق ابتدا یک کوره حرارت‌دهی ساخته شد تا با استفاده از آن امکان اعمال یک برنامه دمائی-زمانی دقیق وجود داشته باشد. سپس چوب سه گونه مختلف شامل بلوط، پرتقال و سرو تحت یک برنامه دمایی-زمانی مشخص تحت پیرولیز قرار گرفتند. بخار و دودهای ساطع شده از کوره داخل لوله‌ای به طول 20 متر با استفاده از جریان آب سرد خنک و متراکم شده و سپس به صورت مایع در داخل یک ظرف جمع‌آوری شدند. عمل پیرولیز در سه محدوده دمائی مختلف شامل 200، 260 و 330 درجه سانتیگراد انجام شد. اسید پیرولیزهای بدست آمده دارای رنگ و اسیدیته متفاوتی با توجه به دمای سرکه‌گیری بودند. گونه‌های مختلف چوب مورد استفاده برای سرکه‌گیری نیز بر روی این صفات اثرگذار بود. طی شرایط حرارت‌دهی استفاده شده در این مطالعه گونه سرو نسبت به گونه‌های پهن‌برگ درصد پیرولیز کمتری داشت. مقادیر افزایش وزن نمونههای چوبی تیمار شده با توجه به گونه‌ی چوب مورد اشباع، دمای تهیه اسید پیرولیز و همچنین چوب مورد استفاده برای پیرولیز از 5 تا 35 درصد متغییر بود. اسید پیرولیزهای بدست آمده در دمای بالاتر منجر به درصد افزایش وزن بالاتری شدند. اسید پیرولیزهای بدست آمده در دمای پایین‌تر با نرخ بیشتری از چوبهای تیمار شده آبشویی شدند. همچنین گونه چوب مورد استفاده برای پیرولیز نیز اثر معنیداری بر روی میزان آبشویی مواد از چوب داشت.
وحیدرضا صفدری؛ میلاد نصیری؛ حمید جودی؛ سید خلیل حسینی هاشمی
چکیده
ترکیبات شیمیایی چوب ازجمله عوامل مهم و تأثیرگذار در تثبیت مواد حفاظتی محلول در آب در چوب محسوب میشوند. مواد استخراجی ازجمله ترکیبات شیمیایی است که در این پژوهش اثر آن در تثبیت ماده حفاظتی "کرومات مس اسیدی شده" (ACC) در چوب راش (Fagus orientalis) مورد مطالعه قرار گرفت. بههمین منظور، بلوکهای چوبی گونه راش در سه حالت شاهد (دارای ماده استخراجی)، ...
بیشتر
ترکیبات شیمیایی چوب ازجمله عوامل مهم و تأثیرگذار در تثبیت مواد حفاظتی محلول در آب در چوب محسوب میشوند. مواد استخراجی ازجمله ترکیبات شیمیایی است که در این پژوهش اثر آن در تثبیت ماده حفاظتی "کرومات مس اسیدی شده" (ACC) در چوب راش (Fagus orientalis) مورد مطالعه قرار گرفت. بههمین منظور، بلوکهای چوبی گونه راش در سه حالت شاهد (دارای ماده استخراجی)، عاری در آب گرم و عاری در الکل استن با ماده حفاظتی ACC دو درصد (2%) اشباع و در زمانهای صفر، 192، 384، 576 و 768 ساعت در داخل انکوباتور تحت رطوبت 75% و دمای 25 درجه سانتیگراد قرار گرفتند تا در چوب تثبیت شوند. سپس از مواد حفاظتی هر یک از بلوکهای چوبی عصارهگیری و مقدار کروم شش ظرفیتی موجود در عصاره که مبین تثبیت ماده حفاظتی است از طریق دستگاه اسپکتروسکوپی (UV-V) و مقدار عناصر مس و کروم کلی موجود در عصاره که نشانگر مقدار مواد تثبیت نشده در چوب میباشد بهوسیله دستگاه جذب اتمی اندازهگیری شدند. نتایج نشان داد که ماده استخراجی محلول در آب در تثبیت ماده حفاظتی ACC اثرهای مطلوب و معنیداری داشته است. به‌طوری‌که کمترین مقدار مس (Cu) و کروم کلی (Cr) در نمکهای حفاظتی عصارهگیری شده از نمونه چوبهای شاهد (واجد ماده استخراجی) مشاهده شد که مبین تثبیت بهتر مواد حفاظتی در این دسته از بلوکهای چوبی است (P<0.01). همچنین نتایج حاصل از آبشویی نمونه بلوکهای چوبی نشان داد که نمونههای شاهد (دارای ماده استخراجی) پس از آبشویی در مقایسه با نمونههای عاری از مواد استخراجی مقدار نمک کمتری را از دست داده است و تفاوت آنها از این لحاظ معنیدار بوده است (P<0.01).
