وحیدرضا صفدری؛ سید پیمان هاشمی بیگزادمحله؛ اصغر تابعی؛ سید خلیل حسینی هاشمی
چکیده
گیاه توتون (Nicotianatabacum L.) ازجمله گیاهان غیرچوبی است که پس از مصرف برگ آن در صنایع دخانیات، پسماند ساقه آن را میتوان در صنایع تولید کاغذ و فرآوردههای چند سازهی چوبی مورد استفاده قرار داد. اما استفاده بهینه از این ماده بیولوژیک غیرچوبی مستلزم شناخت ویژگیهای آناتومیکی، مورفولوژیکی و ترکیب‌های شیمیایی آن است. از ساقههای گیاه ...
بیشتر
گیاه توتون (Nicotianatabacum L.) ازجمله گیاهان غیرچوبی است که پس از مصرف برگ آن در صنایع دخانیات، پسماند ساقه آن را میتوان در صنایع تولید کاغذ و فرآوردههای چند سازهی چوبی مورد استفاده قرار داد. اما استفاده بهینه از این ماده بیولوژیک غیرچوبی مستلزم شناخت ویژگیهای آناتومیکی، مورفولوژیکی و ترکیب‌های شیمیایی آن است. از ساقههای گیاه توتون واریته کوکر 347 (Nicotianatabacum L. 'Coker 347') که به طور نسبتاً وسیعی در مزارع استان گیلان کشت گردید بهطور تصادفی نمونهبرداری و خواص آناتومیکی در سه مقطع مماسی، عرضی و شعاعی و همچنین ویژگیهای مورفولوژیکی شامل طول و ضخامت فیبر و ضرایب بیومتری اشتقاق یافته از آن (شاخص درهم‌رفتگی، شاخص رونکل و ضریب انعطافپذیری) در سه ارتفاع (5%، 50% و 75%) و همچنین ترکیب‌های شیمیایی آن از قبیل مقدار سلولز، لیگنین، خاکستر، آلفا سلولز و همیسلولز آن مطابق با استانداردهای مربوطه با پوست و بدون پوست مورد بررسی و نتایج آن از طریق طرح آماری مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که ترکیب‌های شیمیایی ساقه توتون در حد مطلوبی است. اما رابطه شاخص درهم‌رفتگی (نسبت طول به قطر الیاف) در الیاف ساقه گیاه توتون از بسیاری از الیاف زراعی و پهنبرگان کمتر بود، در نتیجه پیشبینی میشود که کاغذ تولیدی آن از مقاومت به پارگی چندان مطلوبی برخوردار نباشد، ولی رابطه شاخص رونکل (نسبت دو برابر ضخامت دیواره به قطر الیاف) آن نزدیک به محدوده پهنبرگان و بسیاری از گیاهان غیرچوبی بود، و در نتیجه انتظار میرود کاغذ تولیدی از مقاومت به کشش، ترکیدگی و تا خوردگی قابل قبولی برخوردار باشد.
