بسمه تعالی
منشور اخلاقی پژوهش و نشر
خط مشی اخلاقی نشریه تحقیقات علوم چوب و کاغذ ایران مبتنی بر دستورالعملهای کمیته اخلاق در انتشار (COPE) است و با آییننامههای رفتاری هیئت تحریریه کمیته بینالمللی مجلات مطابقت دارد. خوانندگان، نویسندگان، داوران و ویراستاران در همکاری با این نشریه باید به این سیاست های اخلاقی پایبند باشند. خط مشی اخلاقی تعیین می کند که کدام یک از مقالات پژوهشی ارسال شده به مجله باید در شماره مربوطه منتشر شود. تصمیم نهایی در خصوص انتشار مقاله مبتنی بر نظرات داوران و اعضای هیئت تحریریه مجله است. بر اساس خط مشی اخلاقی نشریه، سردبیر ممکن است در تصمیم گیری با سایر ویراستاران یا داوران مشورت کند. داوران لازم است در ارزیابی مقالات به اصول اخلاقی پایبند بوده و مقالات را با تأکید بر محتوای مقالات و به صورت محرمانه ارزیابی کنند. نظرات و پیشنهادات سازندهی داوران به نویسندگان در بهبود کیفیت مقالات کمک می کند. نویسندگان در زمان ارسال مقاله باید تعهد دهند که مقاله آنها حاصل یک کار پژوهشی اصیل است و در جای دیگری به هیچ زبانی منتشر و یا برای بررسی به نشریه دیگری ارسال نشده است. قوانین و قراردادهای مربوط به حق چاپ باید توسط نویسندگان رعایت شود. هر نوع سرقت ادبی غیراخلاقی است و غیرقابل قبول است. برای کسب اطلاعات در مورد این موضوع در انتشار و دستورالعمل های اخلاقی، لطفاً به http://publicationethics.org مراجعه کنید.
مسئولیت های ناشر
- ناشر متعهد میشود که تصمیمات سردبیر و هیأت تحریریه در مورد تمامی مقالات نهایی است و این تصمیمات فقط بر اساس قضاوت حرفه ای اتخاذ می شود و تحت تأثیر هیچ گونه منافع تجاری قرار نخواهد گرفت.
- ناشر متعهد میشود که همواره پایبندی به اصول اخلاقی از سوی سردبیر، ویراستاران، اعضای هیئت تحریریه، داوران، نویسندگان و خوانندگان نشریه را زیر نظر داشته و کنترل نماید.
- ناشر متعهد میشود همواره اصلاحات، اصول شفافیت، و بازپس گیری مقالات منتشر شده را در صورت نیاز منتشر و اعلام نماید.
مسئولیت های سردبیر و تیم هیأت تحریریه
- سردبیر باید دارای اختیارات کامل برای رد/پذیرش مقالات باشد.
- سردبیر تصمیم نهایی در مورد پذیرش یا عدم پذیرش مقالات را بر اساس نظرات داوران و اعضای هیئت تحریریه می گیرد.
- سردبیر باید محرمانه بودن مقالات ارسالی تحت بررسی را تا زمان انتشار آنها حفظ کند.
- سردبیر باید به محرمانگی و ناشناس ماندن اطلاعات داوران پایبند باشد.
- سردبیر باید تلاش کند تا از هرگونه تضاد منافع جلوگیری کند و در صورت وجود تعارض منافع آن را افشا نماید.
- سردبیر باید همواره مسائل مربوط به سرقت ادبی و داده های جعلی را بررسی نموده و در صورت نیاز به انتشار اصلاحات، شفاف سازی، بازپس گیری و عذرخواهی اقدام نماید.
- با توجه به سیاست بررسی مجله (Double-Blind)، ناشناس بودن داوران و نویسندگان باید حفظ شود.
- سردبیر به هیچ وجه نباید اطلاعات و محتوای مقالات را برای کسی به غیر از نویسنده اصلی، داوران و در صورت لزوم سایر ویراستاران تحریریه فاش کند.
مسئولیت های داوران
- محرمانه بودن اطلاعات مقاله باید در تمامی زمینه ها رعایت شود و فرآیند بررسی مقاله باید به صورت ناشناس انجام شود.
- داوران باید مقالات را در زمان مناسب قضاوت کنند و تیم تحریریه را در تصمیم گیری در مورد پذیرش یا عدم پذیرش مقاله یاری نمایند.
- پیشنهادات داوران در خصوص مقالات منتشر شده به صورت فرم داوری و در قسمت نظرات برای نویسنده و ویراستار ارائه شود.
- داوران باید از قضاوت مقالات دارای تضاد منافع خودداری کنند و هرگونه تضاد منافع را در اسرع وقت گزارش کنند.
- قضاوت داوران در مورد کیفیت و محتوای مقالات باید بر اساس نظرات تخصصی و عینی باشد.
مسئولیت های نویسندگان
- رعایت اصول اولیه نگارش و تحقیق در مقاله نویسی ضروری است و مقالات باید بر اساس قالب مجله نوشته و تنظیم شوند.
- قبل از ارسال مقاله، تمامی نویسندگان باید راهنمای نویسندگان و شرایط و ضوابط ارسال مقاله در این مجله را مطالعه کنند.
- نویسنده مسئول باید رضایت و آگاهی سایر نویسندگان مقاله در این نشریه را از طریق فرم تعهد نویسندگان تایید و ارسال کند.
- کلیه نویسندگانی که نام آنها در مقاله و در برگه تعهد نامه ذکر شده است باید در نگارش و تدوین مقاله مشارکت قابل قبول داشته باشند.
- قدردانی و وابستگی سازمانی نویسندگان باید در مقاله ذکر شود و هرگونه تضاد منافع بین نویسندگان یا سازمان ها ذکر شود.
- برای پایداری و توسعه فرآیند بررسی تخصصی، از نویسندگان واجد شرایط دعوت می شود تا در روند بررسی سایر مقالات این مجله شرکت کنند.
- نویسندگان باید به وضوح اسپانسر تحقیق (در صورت وجود) را گزارش کنند.
- نویسندگان موظفند در صورت مشاهده اشتباه یا نادرستی در مقاله منتشر شده خود، در اسرع وقت به سردبیر اطلاع دهند تا مقاله را تصحیح یا باطل کند.
- همه نویسندگان باید توجه داشته باشند که مقالات ارسال شده به این مجله برای جلوگیری از سوء رفتار علمی توسط نرم افزار مشابهت یاب (همیاب) بررسی می شوند.
- نویسندگان باید تمام منابع و رفرنسهایی را که به طور مستقیم و غیرمستقیم استفاده کرده اند به درستی و مناسب ذکر نموده و استناد نمایند.
معیارهای تألیف
نویسندگان مقاله برای احراز شرایط نویسندگی لازم است شرایط زیر را داشته باشند:
- طرح پژوهش، گردآوری یا تحلیل و تفسیر داده ها توسط نویسنده انجام شده باشد؛
- نگارش مقاله یا بازنگری اساسی و کلی توسط نویسنده انجام شده باشد؛
- تایید نهایی برای انتشار مقاله توسط نویسنده داده شده باشد. هر مشارکت کننده (هر یک از نویسندگان مقاله) باید سهم و مشارکت قابل قبولی در طرح و نگارش مقاله داشته باشد تا بتواند مسئولیت عمومی بخش های مناسبی از محتوا را بپذیرد.
اصول نویسندگی و مسئولیت نویسندگان
- در زمان ارسال مقاله، در طول فرایند بررسی و آماده سازی برای انتشار، نویسنده مسئول مقاله، مسئول ارتباط با مجله و دست اندرکاران مجله است و لازم است جهت اطمینان از انجام کلیه الزامات اداری مجله، مانند رعایت شرایط و ضوابط مقاله، انجام بازنگری مورد نظر داوران، مستندات ثبت کارآزمایی بالینی، و ارائه فرمهای ضروری مانند تعهدنامه و تعارض منافع، با کادر اجرایی نشریه در ارتباط باشد؛ همچنین در طول فرآیند داوری، نویسنده مربوطه باید سریعاً به سؤالات سردبیر و مدیر اجرایی پاسخ دهد و پس از انتشار در صورت لزوم با مجله همکاری کند.
- پس از پذیرش مقاله و در مرحله انتشار اضافه کردن نام نویسنده جدید و یا تغییر در مسئولیت نویسندگان مجاز نمی باشد. ضمناً، اگر نویسندهای بخواهد از فهرست نویسندگان حذف شود، باید نامهای را با امضای نویسنده و سایر نویسندگان ارسال کند که نشاندهنده تمایل آنها برای حذف از فهرست نویسندگان باشد. هر گونه تغییر در ترتیب نویسندگان مستلزم امضای نامه ای توسط همه نویسندگان است که نشان دهنده موافقت آنها باشد.
سوء رفتارهای پژوهشی احتمالی
- جعل داده و داده سازی
جعل و دادهسازی به این معناست که محقق واقعاً مطالعه را انجام نداده، بلکه داده ها یا نتایج و اطلاعات ساختگی را ثبت یا گزارش کرده است. جعل داده ها به این معنی است که محقق آزمایش را انجام داده، اما داده ها یا نتایج و یافته های تحقیق را دستکاری کرده، تغییر داده و یا حذف کرده است.
- انتشار تکراری
انتشار تکراری زمانی اتفاق میافتد که دو یا چند مقاله، بدون ارجاع کامل متقاطع، اساساً فرضیهها، دادهها، نکات بحث و نتیجهگیری یکسانی را به اشتراک بگذارند.
- تقلب و دستکاری در استناد
استنادهای بیش از حد در یک دستنوشته ارسال شده که به محتوای علمی مقاله کمک نمی کند و صرفاً برای افزایش استناد به کار یک نویسنده یا مقالات منتشر شده در یک مجله خاص گنجانده شده است، تقلب و دستکاری در استناد نامیده می شود. این نوعی سوءرفتار علمی است زیرا اهمیت کار و مقالهای که در آن ظاهر می شود به اشتباه نشان می دهد.
- ارسال همزمان
ارسال همزمان زمانی اتفاق میافتد که یک نسخه خطی (یا بخشهای قابل توجهی از یک دستنوشته) به مجلهای ارسال میشود که قبلاً توسط مجله دیگری در حال بررسی است.
- انتشار اضافی
انتشارات زائد شامل تقسیم نامناسب نتایج مطالعه به چندین مقاله است که اغلب در نتیجه تمایل به تکمیل رزومه تحصیلی است.
- مشارکت یا انتساب نامناسب نویسنده
همه نویسندگان فهرست شده باید سهم علمی قابل توجهی در تحقیق موجود در نسخه خطی داشته باشند و همه ادعاهای آن را تأیید کرده باشند. فراموش نکنید که همه کسانی که سهم علمی قابل توجهی داشته اند، از جمله دانشجویان و تکنسین های آزمایشگاهی را فهرست کنید.
- سرقت ادبی
سرقت ادبی عبارت است از استفاده عمدی از ایده های دیگران یا سایر مطالب اصلی به گونه ای که گویی از خود شخص است. کپی کردن حتی یک جمله از نسخه خطی شخص دیگری یا حتی یکی از خود شما که قبلاً منتشر شده است، بدون استناد مناسب توسط این نشریه به عنوان سرقت علمی تلقی می شود. . بنابراین، سرقت ادبی نقض جدی اخلاق انتشار است و تمام مقالات تحت بررسی یا منتشر شده با استفاده از نرم افزار پیشگیری از سرقت ادبی (همیاب) بررسی می شوند. از نویسندگان انتظار می رود قبل از ارسال، مقاله خود را از نظر سرقت ادبی بررسی کنند.
اگر سرقت ادبی در حین داوری تشخیص داده شود، مقاله می تواند رد شود. در صورت شناسایی سرقت ادبی پس از انتشار، ما (نشریه) این حق را برای خود محفوظ می داریم که در صورت لزوم، مقاله را اصلاح یا بازپس گیری کنیم. ما این حق را برای خود محفوظ می داریم که در مورد سرقت ادبی که قبل یا بعد از انتشار آشکار شده است، مؤسسات نویسندگان را مطلع کنیم.
اصول شفافیت
- طراحی مطالعه و تایید اخلاقی
تحقیقات خوب باید دارای نظم منطقی و طرح پژوهشی مناسب بوده و معیارهای اخلاقی پژوهش را رعایت کرده باشد. انجام تحقیقات با استانداردهای پایین تر ممکن است به منزله سوء رفتار پژوهشی باشد. نویسندگان مسئول کل محتوای علمی و همچنین صحت اطلاعات کتابشناختی هستند.
- تجزیه و تحلیل داده ها
داده ها باید به طور مناسب تجزیه و تحلیل شوند، تجزیه و تحلیل نامناسب لزوماً به معنای سوء رفتار نیست اما جعل و دستکاری داده ها به منزله رفتار نادرست است.
- تضاد منافع
تضاد منافع از جمله مواردی است که ممکن است کاملاً آشکار نباشد و ممکن است بر قضاوت نویسنده، داوران و ویراستاران تأثیر بگذارد. آنها به عنوان مواردی توصیف شده اند که وقتی بعداً آشکار شوند، خواننده معقول را دچار گمراهی یا فریب خوردن می کند. آنها ممکن است شخصی، تجاری، سیاسی، دانشگاهی یا مالی باشند. منافع «مالی» ممکن است شامل اشتغال، تأمین مالی تحقیقات، مالکیت سهام یا سهام، پرداخت برای سخنرانی یا سفر، مشاوره و پشتیبانی شرکت برای کارکنان باشد.
- فرایند داوری همتا
این مجله از داوری همتا دوسوکور استفاده می کند، به این معنی که هم هویت داور و هم هویت نویسنده از نظر داوران پنهان می شود و بالعکس، در طول فرآیند بررسی. برای تسهیل این امر، نویسندگان باید اطمینان حاصل کنند که نسخه های خطی آنها به گونه ای تهیه شده است که هویت آنها را از بین نبرد. نویسندگان این حق را دارند که به دلیل تضاد منافع احتمالی، در صورتی که نخواهند دستنوشتهشان توسط یک داور خاص بازبینی شود، با ویرایشگر ارتباط برقرار کنند. هیچ مقاله ای رد نمی شود مگر اینکه نظرات منفی حداقل از دو داور دریافت شود.
- سیاست آرشیوی
- این خطمشی، سیاست های نشریه تحقیقات علوم چوب و کاغذ ایران را در قبال آرشیو و بایگانی نسخه هایی از مقالات توسط نویسندگان در فضاهایی مانند صفحات وب شخصی و سازمانی و مخازن موضوعی مختلف، بیان میکند.
- تحقیقات علوم چوب و کاغذ ایران تحت مجوز دسترسی آزاد منتشر میشود که بر این اساس مقالات را می توان بلافاصله طبق شرایط مجوز خاص آنها در دسترس قرار داد. اگر نویسندهای مقالهای را تحت مجوز دسترسی آزاد منتشر کرده باشد، نویسنده از سوی این نشریه مجاز است تا نسخه منتشر شده را در هنگام انتشار بهجای نسخههای خطی پذیرفته شده به اشتراک بگذارد.
- نویسندگان همچنین میتوانند از اطلاعات چکیده و استناد (مانند عنوان، نام نویسنده، تاریخ انتشار) مقاله خود در هر مکانی و در هر زمان از جمله رسانههای اجتماعی مانند لینکدین، فیسبوک، وبلاگها و توییتر مجدداً استفاده کنند، مشروط بر اینکه در صورت امکان، پیوندی به مقاله اضافه شود. ترجیحاً پیوند باید شامل شناسه دیجیتال شی (DOI) باشد که در اطلاعات استناد در مورد مقاله به صورت آنلاین یافت می شود. نسخه پذیرفته شده ممکن است در: وب سایت شخصی نویسنده و/یا مخزن یا آرشیو شرکت/موسسه نویسنده قرار گیرد. آرشیو خود نسخه ارسالی مشمول دوره تحریم نمی باشد.
- برنامه زمانبندی انتشار
تحقیقات علوم چوب و کاغذ ایران، به صورت فصلنامه منتشر می شود و 4 شماره را در سال منتشر می کند. تمامی مقالات منتشر شده از ابتدا تا کنون در وب سایت اختصاصی (https://ijwpr.areeo.ac.ir)در دسترس خواهد بود.
- حریم خصوصی و محرمانه بودن
تمامی مقالات باید با نهایت رعایت محرمانه بودن نویسندگان بررسی شوند. نویسندگان هنگامی که مقالات را برای بازبینی ارسال می کنند، نتایج کار علمی و تلاش خلاقانه خود را به ویراستاران می سپارند و ممکن است شهرت و حرفه آنها در خطر باشد. افشای جزئیات محرمانه در طول بررسی نسخه خطی نویسنده ممکن است نقض حقوق آنها باشد. داوران نیز حقوق محرمانگی دارند که سردبیر باید به آن احترام بگذارد. اگر ظن عدم صداقت یا تقلب در مقاله وجود داشته باشد، ممکن است محرمانگی نقض شود، اما در غیر این صورت باید رعایت شود. علاوه بر نویسندگان و داوران، ویراستاران از افشای اطلاعات مربوط به مقالات (از جمله دریافت، محتوا، وضعیت در فرآیند بررسی، انتقاد داور، یا سرنوشت نهایی) منع میشوند. درخواست برای استفاده از مواد در مراحل قانونی در این دسته گنجانده شده است.
ویراستاران باید به داوران توضیح دهند که مقلاتی که برای بررسی ارسال می شوند، در مالکیت و دارایی خصوصی نویسندگان هستند. در نتیجه، داوران و کارکنان تحریریه باید با خودداری از بحث عمومی یا تصاحب آثار نویسندگان قبل از انتشار مقاله، به حقوق نویسندگان احترام بگذارند. داوران نباید اجازه داشته باشند از مقاله برای فایل های خود کپی تهیه کنند و نباید اجازه داشته باشند آن را با دیگران به اشتراک بگذارند مگر در صورتی که ویرایشگر به آنها اجازه دهد. پس از ارسال نظرات، داوران باید نسخه هایی از مقاله را برگردانند یا از بین ببرند. ویراستاران نباید نسخه هایی از مقاله رد شده را نگه دارند. همچنین بدون اجازه داور، نویسنده و ویراستار، نظرات بازبین نباید منتشر شود یا بهصورت عمومی منتشر شود.
- حق چاپ و مجوز
بر اساس این اصل که در دسترس قرار دادن یافته های پژوهشی به صورت رایگان، از تبادل دانش جهانی برای عموم پشتیبانی می کند، این مجله دسترسی آزاد و فوری به محتوای خود را فراهم می کند. همه مقالات این مجله تحت مجوز بینالمللی Creative Commons Attribution License 4.0 International (CC-BY 4.0) منتشر میشوند که استفاده، اشتراکگذاری، اقتباس، توزیع، و تکثیر در هر رسانه یا قالبی را تا زمانی که نویسنده (نویسندگان) اصلی و منبع به درستی ذکر شده باشند، مجاز میسازد. تحت مجوز دسترسی آزاد، نویسندگان حق چاپ را برای محتوای مقالات خود حفظ میکنند، اما به دیگران اجازه میدهند تا محتوا را دانلود، استفاده مجدد، چاپ مجدد، تغییر، توزیع و/یا کپی کنند(تا زمانی که نویسندگان اصلی و منبع به درستی ذکر شده باشند و به اصل منبع به درستی استناد شده باشد). در این نشریه نویسنده صاحب حق چاپ می باشد.
بر اساس این مجوز نویسندگان حقوق زیر را خواهند داشت:
- مقاله خود را مطابق با بخش "حقوق استفاده شخصی" * به اشتراک بگذارند تا زمانی که حاوی مجوز کاربر نهایی و پیوند DOI به نسخه رکورد در این مجله باشد.
- حفظ حقوق مالکیت معنوی (از جمله داده های تحقیقاتی)
- اعتبار و انتساب مناسب برای اثر منتشر شده.
*حقوق استفاده شخصی
- نویسندگان می توانند از مقالات خود برای مقاصد علمی به طور کلی یا جزئی استفاده کنند، مانند:
- استفاده در تدریس در کلاس (از جمله توزیع نسخه، کاغذ یا الکترونیک).
- توزیع کپی ها (از جمله از طریق ایمیل) به همکاران پژوهشی شناخته شده برای استفاده شخصی آنها
- استفاده در آثار بعدی
- گسترش مقاله به صورت کتاب
- تبلیغات
سیاست نشریه این است که تبلیغات ندارد.
- اصلاحیه یا بازپس گیری مقالات
برای حفظ یکپارچگی سوابق علمی و دانشگاهی، گاهی ممکن است نشریه به ضرورت مجبور به انتشار اصلاحیه یا بازپسگیری مقاله منتشر شده در مجله باشد. طبق هنجارهای مورد توافق جامعه دانشگاهی، این کار معمولاً با انتشار "اصلاحیه" یا "بازپسگیری" و بدون ایجاد تغییرات در مقاله اصلی و فقط با انتشار مقاله جدیدی که یک هایلایت اصلاحیه یا بازپس گیری دارد، انجام میشود. مقاله اصلی در مالکیت عمومی باقی میماند و معمولاً باید در Erratum یا Retraction بعدی نمایه شود. در موارد استثنایی که مطالب مقاله قابل اصلاح نباشد ممکن است مجبور شویم مطالب را از وبسایت و سایتهای آرشیو خود حذف کنیم. ممکن است لازم باشد نویسنده (نویسندگان) اصلی با اظهار نظر در مورد مقاله منتشر شده، اصلاحات جزئی در مقالات منتشر شده انجام دهند. تنها در صورتی قابل قبول خواهد بود که اصلاحات بر نتایج یا نتیجه گیری مقاله تأثیری نداشته باشد.
- اصلاحیه
تغییرات در مقالات منتشر شده که بر معنا و نتیجه مقاله تأثیر می گذارد، اما کل مقاله را باطل نمی کند، ممکن است به صلاحدید ویراستار یا ویراستاران، با انتشار یک Erratum (اصلاحیه) نمایه شده و مرتبط با مقاله اصلی اصلاح شود. تغییرات در نویسندگی مقالات منتشر شده از طریق Erratum تصحیح می شود.
- بازپس گیری
اگر اطلاعات علمی در یک مقاله به طور قابل توجهی در موارد نادر به خطر بیفتد، ممکن است مناسب باشد که مقالات منتشر شده پس گرفته شود. در این موارد مجله باید با دستورالعمل های بازپس گیری COPE مطابقت داشته باشد. مقالات پس گرفته شده نمایه شده و به اصل مقاله ارجاع داده می شود.
فرآیند شناسایی و رسیدگی به اتهامات مربوط به تخلفات پژوهشی
در نشریه تحقیقات علوم چوب و کاغذ ایران، سردبیر اقدامات معقولی را برای شناسایی و جلوگیری از انتشار مقالاتی که در آن تخلفات تحقیقاتی رخ داده است، از جمله سرقت ادبی، دستکاری استنادها، و جعل داده و داده سازی و غیره انجام میدهد. این اقدامات شامل:
- اولین اقدام سردبیر مجله اطلاع رسانی به دفتر تحریریه نشریه با ارائه نسخه هایی از مطالب مربوطه و پیش نویس نامه به نویسنده مربوطه است که در آن توضیحی بدون قضاوت می خواهد.
- در صورتی که توضیحات نویسنده غیرقابل قبول باشد و به نظر می رسد که رفتار غیراخلاقی جدی صورت گرفته باشد، موضوع از طریق تحریریه به کمیته نشر ارجاع می شود. پس از بررسی، کمیته تصمیم خواهد گرفت که آیا پرونده به اندازه کافی جدی است که ممنوعیت ارسال های بعدی را تضمین کند.
- در صورتی که تخلف از شدت کمتری برخوردار باشد، سردبیر، بنا به توصیه کمیته انتشار، نامه ای توبیخ کننده برای نویسنده ارسال می کند و خط مشی های انتشار نشریه را به نویسنده یادآوری می کند. اگر مقاله منتشر شده باشد، ویراستار میتواند از نویسنده درخواست کند که برای تصحیح سابقه، یک عذرخواهی در مجله منتشر کند.
- اخطار برای نویسنده مربوطه ارسال خواهد شد و هر اثری از نویسنده مسئول تخلف یا هر اثری که این افراد توسط این افراد در دست بررسی توسط نشریه باشد بلافاصله رد خواهد شد.
- نویسندگان از عضویت در هیئت تحریریه نشریه و خدمت به عنوان داور برای مجله منع می شوند. نشریه این حق را برای خود محفوظ می دارد که اقدامات بیشتری انجام دهد.
- در موارد جدی تقلب که منجر به پس گرفتن مقاله می شود، اخطاریه بازپس گیری مقاله (retraction) در مجله منتشر می شود و در نسخه آنلاین به مقاله لینک می شود. نسخه آنلاین نیز با تاریخ بازپس گیری علامت گذاری می شود.