فیزیک و آناتومی
وحیدرضا صفدری؛ میثم گلچین فر
چکیده
در این پژوهش ویژگیهای آناتومی و بیومتری چوب چهار گونه ملج (Ulmus glabra)، اوجا (Ulmus carpinifolia)، آزاد (Zelkova carpinifolia ) و داغداغان Celtis australis)) متعلق به خانواده Ulmaceae که به لحاظ ویژگیهای آناتومی خیلی به یکدیگر شبیه هستند و کم و بیش در ابنیه باستانی بهکار گرفته شدهاند بررسی شد، در نتیجه شناسایی چوب آنها از یکدیگر دارای اهمیت میباشد. در ...
بیشتر
در این پژوهش ویژگیهای آناتومی و بیومتری چوب چهار گونه ملج (Ulmus glabra)، اوجا (Ulmus carpinifolia)، آزاد (Zelkova carpinifolia ) و داغداغان Celtis australis)) متعلق به خانواده Ulmaceae که به لحاظ ویژگیهای آناتومی خیلی به یکدیگر شبیه هستند و کم و بیش در ابنیه باستانی بهکار گرفته شدهاند بررسی شد، در نتیجه شناسایی چوب آنها از یکدیگر دارای اهمیت میباشد. در میان این 4 گونه، داغداغان به آزاد و اوجا به ملج شباهت بیشتری دارد. به طوری که سلولهای اشعههای چوبی دو گونه آزاد و داغداغان یک اندازه نبوده و اتفاقاً در همین سلولهای بزرگ‌تر کریستال مشاهده میشود، ولی سلولهای اشعه چوبی اوجا و ملج تا حدوی هماندازه و فاقد کریستال هستند. تفاوت دو گونه اوجا و ملج را میتوان در شکل ظاهری و فراوانی اشعه چوبی دانست. به‌نحوی که ظاهر اشعه چوبی اوجا در بُرش مماسی به سبب بزرگ بودن تکتک سلولهای پارانشیم اشعه، قطور و کم ارتفاع به نظر میرسد، در حالی که سلولهای اشعه چوبی در گونه ملج نسبت به اوجا کوچک‌تر و درنتیجه از ظاهر باریک و بلند برخوردار میباشد. ضمناً تعداد اشعه در هر میلیمتر در بُرش عرضی گونه اوجا 8-6 عدد، ولی در گونه ملج 5-4 عدد میباشد. در بُرش مماسی سلولهای حاشیهی اشعهی چوبی دو گونه آزاد و داغداغان بزرگ‌تر از سلولهای داخلیتر میباشد. سلولهای بزرگ حاشیه اشعه چوبی گونه داغداغان علاوه بر اینکه به صورت انفرادی حضور دارند، بهصورت پشت سر هم و پیوسته نیز مشاهده میشوند که حالت اخیر بهندرت در چوب گونه آزاد مشاهده میشود. همچنین رنگ محلول پخت(آب + گلیسیرین) نمونههای چوبی(2×2 سانتیمتر) که به منظور نرم کردن بافت چوب بهکار میرود در گونه آزاد به زرد طلایی تغییر رنگ داده در حالی که در سایر نمونههای چوبی به خاکستری تغییر رنگ میدهند.
