شناسایی و مقایسه ترکیبات شیمیایی مواد استخراجی چوب و پوست چنار (Platanus orientalis) دست کاشت با استفاده از فنون کروماتوگرافی گازی و طیف‌سنجی جرمی (GC/MS)

ویسی, رامین; عبادی, سید اسحاق; اشرفی, سید سجاد

doi:10.22092/ijwpr.2022.358036.1713

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشیار، گروه صنایع چوب و کاغذ، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران،

² استادیار، گروه صنایع چوب و کاغذ، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران

³ کارشناسی ارشد صنایع چوب و کاغذ، ساری، ایران

https://doi.org/10.22092/ijwpr.2022.358036.1713

چکیده

چنار (Platanus orientalis) یکی از درختانی است که در پارکها و فضاهای سبز شهری و جنگلهای اطراف شهر تهران و همچنین سایر شهرهای ایران کاشته میشود. این تحقیق با هدف شناسایی و مقایسه اجزاء شیمیایی مواد استخراجی موجود در چوب و پوست چنار دست کاشت انجام شد. به همین منظور، تعداد سه اصله درخت چنار دست کاشت بهصورت تصادفی از منطقه شهری تهران انتخاب و قطع گردید. از هر درخت سه دیسک تهیه و طبق آزمونهای استاندارد TAPPI ابتدا آرد چوب تهیه گردید و بعد مواد استخراجی توسط حلال استن از آرد چوب جداسازی شد. برای شناسایی اجزای مواد استخراجی، حدود یک میلی‌گرم از این مواد با 30 میکرو لیتر BSTFAمخلوط گردید و از یک دستگاه کروماتوگرافی گازی متصل به طیف‌سنجی جرمی ((MS با آشکارساز برای آنالیز نمونه‌ها استفاده شد. بدین منظور، نمونه‌ها توسط سرنگ همیلتون به بخشInjetion دستگاه GC/MS تزریق گردید. شناسایی ترکیبات با توجه به دیاگرام‌های GC، فراوانی و زمان بازداری هر ترکیب، محاسبه ضریب کوارتز و جدول آدامز انجام شد. نتایج این تحقیق نشان داد که مواد استخراجی چوب و پوست چنار به‌ترتیب 9/3 و 6/16 درصد است. نتایج حاصل از GC-MS نیز نشان داد که در چوب چنار 17 ترکیب وجود دارد، به‌طوری‌که هگزا دکانوئیک اسید (18/22%)، هپتا دکان-(8)- کربوکسیلیک اسید (24/15%) و 2،1-بنزن دی کربوکسیلیک اسید (08/12%) مهمترین ترکیبات هستند. در پوست چنار دست کاشت نیز 41 ترکیب شناسایی شد که 9-اکتا دکانوئیک اسید (88/19%)، n -هگزا دکانوئیک اسید، 9 و 12- اکتا دکانوئیک اسید (66/9%) و گاما- سیتوسترول (09/2%) به‌عنوان مهمترین ترکیبات شناسایی شده بودند. نتایج این تحقیق نشان داد که 6 ترکیب 9-اکتا دکانوئیک اسید، هگزادکان، دودکان، تترادکان، ای کسان و اکتادکان در چوب و پوست چنار مشترک بودند. این ترکیبات میتواند نقش زیادی در دوام و مصارف چوب چنار داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.17350913.1401.37.3.4.3

مراجع

-Barzan A. and Soraki, S., 2002. Procedure of experimental for pulp and paper, Mazandaran Wood and Paper Industries, Sari, Iran, 111-121, (in Persian).

-Balaban, M., 2001. The extractives and structural in wood and bark of oak, J. of Holzforshug, 55, 478-486.

-Holmbom, B., 1977. Improve gas chromatographic analysis of fatty and resin acid mixtures with special reference to tall oil. J. of oil chemistry, 54,284-243 .

-Hossieni, S.V., 1991. Chromatography methods, Center of edition, Tehran, Pp, 29-38, (in Persian).

-Hosseini, S. Kh., 2009. Identification of extractives chemical components in Iranian walnut by GC/MS methods, J. of Agriculture Science, Tehran, Iran, 12(4), 126-132, (in Persian).

-Khazraie, L., 2006. Separating and identification of lipophilic compounds in wood and bark extractives in beech by GC-MS methods, Thesis of master science, Payame- noor Univ. Tehran, Pp:1.

-Kiaei, M., 2016. The relationship between extractive components and density of Persian Ironwood, Journal of Lignocellulose 5(1), 59-65.

-Mirshokraei, S.A., 2002. Wood chemistry. Aieg edition.Tehran, press. 194 p. (Translated in Persian)

-Meszaros, E., Jakab, E. and Varhegyi, G., 2006. TG/MS, Py-GC/MS and THM-GC/MS study of the composition and thermal behavior of extractive components of Robinia pseudoacacia, J. of Analytical and Applied Pyrolysis, 79: 61-70.

-Parsapajouh, D., 1993. Atlas of Iranian northern woods. Tehran Univ. Press,48 and 106 p.(In Persion).

-Rahmani,H. and Abdolkhani,A.,2010. Characterization and removal of resins from mixed tropical hardwoods. Iranian J. of Wood and Paper Industries, 1(1), 45-46, (in Persian).

-Technical Association of Pulp and Paper Industry (TAPPI), 2009. Standard Test Methods. Tappi Press, Atlanta, GA. USA.

-Torkman, J., 1992. Analyzing of bark extractives in fives species of Iranian hard woods trees, Thesis of master science, Tarbiat Modares Univ. Tehran, Pp:1-2.

-Tunalier, Z. K., 2003. Wood essential oils of Junipers foetidissima willd. J. of Holzforshug, 57, 140-144.

-Vaysi, R., 2010. Identification and comparison the extractives chemical components in natural and planted cypress tree by GC-MS methods, J. of sciences and techniques in natural resources, Chalous,Iran. 4(1), 79. (In Persian).

-Vaysi, R., 2019. A study on the possibility of identification and comparison of metallic ions and chemical components in wood of persuan maple and caucasian maple wood by atomic absorption and GC-MS methods, Iranian J. of Wood and Paper Sci. and Technology 34(3), 361-371, (in Persian).

-Vaysi, R., 2017. A study on the possibility of identification and comparison of metallic ions and chemical components in wood and bark of oak by atomic adsorption and GC-MS, Asian J. of chemistry,32(2),275-286.

-Vaysi, R., 2016. A Study on the possibility of extraction, identification and comparison of the resins in wood and bark of planted elder pine tree by GC-MS methods, J. of Wood & Forest Science and Technology, 23 (2), 229-242. (in Persian).

-Vaysi, R., 2013. Identification and comparison of chemical components in sweet locust and false acacia wood extractions by GC-MS methods, Iranian J. of Wood and Paper Sci. and Technology 28(4), 755-762 , (in Persian).

-Xiao, B., sun, X.F., and sun, R.C., 2001. Extraction and characterization of lipophilic extractives from rice straw chemical composition, J. of wood chemistry and technology, 21: 397-411.

تحقیقات علوم چوب و کاغذ ایران

شناسایی و مقایسه ترکیبات شیمیایی مواد استخراجی چوب و پوست چنار (Platanus orientalis) دست کاشت با استفاده از فنون کروماتوگرافی گازی و طیف‌سنجی جرمی (GC/MS)

مراجع

مراجع

دوره 37، شماره 3 - شماره پیاپی 80
مهر 1401
صفحه 229-238

شناسایی و مقایسه ترکیبات شیمیایی مواد استخراجی چوب و پوست چنار (Platanus orientalis) دست کاشت با استفاده از فنون کروماتوگرافی گازی و طیف‌سنجی جرمی (GC/MS)

مراجع

مراجع

دوره 37، شماره 3 - شماره پیاپی 80مهر 1401صفحه 229-238

دوره 37، شماره 3 - شماره پیاپی 80
مهر 1401
صفحه 229-238