نوع مقاله : فیزیک و مکانیک چوب
نویسنده
هیات علمی دانشگاه فنی و حرفه ای /دانشکده امام باقر ساری
چکیده
چکیده
سابقه و هدف: چوب، ماده طبیعی تجدیدپذیر بینظیری است که به عنوان یک منبع تجدیدپذیر، نقش اساسی در توسعه اجتماعی و اقتصادی یک کشور ایفا می کند. درخت گردو (Juglans regia)، یک درخت قطور و با داوم است که در جنگلهای معتدله و نیمه گرمسیری آسیا، اروپا و آمریکا یافت می شود. از سویی دیگر، درخت گردو یکی از مهم ترین گونه های چوبی در ایران است که در صنایع مختلفی مانند مبلمان، روکش و پانل های ساختمانی مورد استفاده قرار می گیرد. بر همین اساس، دسترسی به خصوصیات فیزیکی و مکانیکی مختلف این گونه مورد نیاز است.
مواد و روش ها: در این پژوهش نمونه برداری از گونه گردو واقع در جنگل روستای بارکلا از شهرستان کردکوی (استان گلستان) مورد استفاده قرار گرفت. میانگین قطر برابر سینه سه تنه حدود 3/51 سانتی متر میانگین سن سه تنه حدود51 سال اندازه گیری شد. از استاندارد ISO 3129 و ASTM D-143 به ترتیب برای انجام تستهای فیزیکی و مکانیکی مورد استفاده قرار گرفت. تعداد نمونه ها برای تستهایی فیزیکی حدود319 عدد و برای انجام تست های مکانیکی حدود 246 عدد بود.ویژگیهای فیزیکی شامل (دانسیته خشک، دانسیته بحرانی، دانسیته مرطوب،حداکثر رطوبت، همکشیدگی و واکشیدگی) و خواص مکانیکی شامل (مقاومت خمشی، مدول الاستیسیته، فشار موازی به الیاف، کشش موازی و عمود بر الیاف، برش موازی به الیاف، سختی و شکاف خوری) بررسی شد. نمونه ها تهیه شده برای انجام تستهای مکانیکی به مدتها چهار هفته در اتاق کلیما در دمای 20درجه و رطوبت نسبی 65 درصد قرار گرفتند تا رطوبت کلیه نمونه ها در هنگام انجام تست های مکانیکی برابر با 12باشد. جهت انجام تستهای مکانیکی از دستگاه شرکتSANTOM 150 با لودسلهای مناسب هرآزمایش واقع در دانشگاه ملی و مهارت امام محمد باقر ساری استفاده شد.
نتایج: نتایج دانسیته مرطوب، خشک وبحرانی گونه گردو واقع در کردکوی استان گلستان به تریب برابر16/1 ، 63/0 و 54/0 گرم بر سانتی متر مکعب بدست آمد. همچنین، میزان همکشیدگی طولی، شعاعی، مماسی و حجمی ان به ترتیب برابر با4/0، 65/5 ، 30/8 و 35/14 درصد و واکشیدگی طولی، شعاعی، مماسی و حجمی به تریب برابر با51/0 71/5 ، 88/8 و 1/15 درصد و رطوبت ماکزییم نمونه ها 14/105 درصد بدست آمد. نتایج مقاومت مکانیکی گونه گردو برای مقاومت خمشی برابر46/102 نیوتن بر میلیمتر مربع، مدول الاستیسیته برابر با 02/10246 نیوتن بر میلیمتر مربع، فشار موازی به الیاف برابر با 11/34 نیوتن بر میلیمتر مربع، کشش موازی و عمود بر الیاف به ترتیب برابر با 17/146 و 66/9 نیوتن بر میلیمتر مربع، برش موازی به الیاف برابر با 54/11 نیوتن بر میلی متر مربع و سختی برابر با 70/6622 نیوتن و مقاومت به شکاف خوری 69/1 نیوتن بر میلی متر مربع اندازهگیری شد. نتایج بدست آمده نشان دهنده تاثیر مثبت دانستیه بر روی خصوصیت مکانیکی چوب می باشد. البته عواملی مثل عوامل جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریا بر روی خواص فیزیکی چوب مثل واکشیدکی و هم کشیدگی چوب نیز موثر است.البته در این تحقیق مشخص شد اثر سن درخت روی خصوصیت مکانیکی چوب اثر کاملا مثبتی دارد.
نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده از این پژوهش و مقایسه آن با مقادیر گزارش شده در تحقیقات گذشته می توان گفت که گونه گردو منطقه بارکلا کردکوی استان گلستان دارای دانستیه مناسب و از لحاظ اکثر مقاومتهای مکانیکی نیز از گردو چهار استان کشور که قبلا مورد مطالعه قرار گرفته بود بیشتر بود. یکی از دلایل این امر می توان به سن بیشتر گردو این منطقه نسبت به گردو چهاراستان دیگر ذکر کرد. با توجه به مقاومتهای مکانیکی خوب بدست آمده از چوب گردو می توان در صنایع پارکت، مبلمان، روکش و پانل های ساختمانی استفاده کرد.
کلیدواژهها
موضوعات