فیزیک و آناتومی
وحیدرضا صفدری؛ میثم گلچین فر
چکیده
در این پژوهش ویژگیهای آناتومی و بیومتری چوب چهار گونه ملج (Ulmus glabra)، اوجا (Ulmus carpinifolia)، آزاد (Zelkova carpinifolia ) و داغداغان Celtis australis)) متعلق به خانواده Ulmaceae که به لحاظ ویژگیهای آناتومی خیلی به یکدیگر شبیه هستند و کم و بیش در ابنیه باستانی بهکار گرفته شدهاند بررسی شد، در نتیجه شناسایی چوب آنها از یکدیگر دارای اهمیت میباشد. در ...
بیشتر
در این پژوهش ویژگیهای آناتومی و بیومتری چوب چهار گونه ملج (Ulmus glabra)، اوجا (Ulmus carpinifolia)، آزاد (Zelkova carpinifolia ) و داغداغان Celtis australis)) متعلق به خانواده Ulmaceae که به لحاظ ویژگیهای آناتومی خیلی به یکدیگر شبیه هستند و کم و بیش در ابنیه باستانی بهکار گرفته شدهاند بررسی شد، در نتیجه شناسایی چوب آنها از یکدیگر دارای اهمیت میباشد. در میان این 4 گونه، داغداغان به آزاد و اوجا به ملج شباهت بیشتری دارد. به طوری که سلولهای اشعههای چوبی دو گونه آزاد و داغداغان یک اندازه نبوده و اتفاقاً در همین سلولهای بزرگ‌تر کریستال مشاهده میشود، ولی سلولهای اشعه چوبی اوجا و ملج تا حدوی هماندازه و فاقد کریستال هستند. تفاوت دو گونه اوجا و ملج را میتوان در شکل ظاهری و فراوانی اشعه چوبی دانست. به‌نحوی که ظاهر اشعه چوبی اوجا در بُرش مماسی به سبب بزرگ بودن تکتک سلولهای پارانشیم اشعه، قطور و کم ارتفاع به نظر میرسد، در حالی که سلولهای اشعه چوبی در گونه ملج نسبت به اوجا کوچک‌تر و درنتیجه از ظاهر باریک و بلند برخوردار میباشد. ضمناً تعداد اشعه در هر میلیمتر در بُرش عرضی گونه اوجا 8-6 عدد، ولی در گونه ملج 5-4 عدد میباشد. در بُرش مماسی سلولهای حاشیهی اشعهی چوبی دو گونه آزاد و داغداغان بزرگ‌تر از سلولهای داخلیتر میباشد. سلولهای بزرگ حاشیه اشعه چوبی گونه داغداغان علاوه بر اینکه به صورت انفرادی حضور دارند، بهصورت پشت سر هم و پیوسته نیز مشاهده میشوند که حالت اخیر بهندرت در چوب گونه آزاد مشاهده میشود. همچنین رنگ محلول پخت(آب + گلیسیرین) نمونههای چوبی(2×2 سانتیمتر) که به منظور نرم کردن بافت چوب بهکار میرود در گونه آزاد به زرد طلایی تغییر رنگ داده در حالی که در سایر نمونههای چوبی به خاکستری تغییر رنگ میدهند.
فیزیک و آناتومی
وحیدرضا صفدری
چکیده
از طریق ویژگیهای مورفولوژیکی و ترکیبات شیمیایی میتوان کیفیت گونههای چوبی و غیرچوبی را برای استفاده در صنایع خمیرکاغذ پیشبینی نمود. در این مطالعه ویژگیهای مورفولوژیکی و ترکیبات شیمیایی چوب چهار گونه درختی بومی ایران از خانواده نارونها (Ulmaceae) که عبارتند از ملج (Ulmus glabra)، اوجا (Ulmus compestris)، آزاد (Zelkova carpinifolia) و داغداغان(Celtis ...
بیشتر
از طریق ویژگیهای مورفولوژیکی و ترکیبات شیمیایی میتوان کیفیت گونههای چوبی و غیرچوبی را برای استفاده در صنایع خمیرکاغذ پیشبینی نمود. در این مطالعه ویژگیهای مورفولوژیکی و ترکیبات شیمیایی چوب چهار گونه درختی بومی ایران از خانواده نارونها (Ulmaceae) که عبارتند از ملج (Ulmus glabra)، اوجا (Ulmus compestris)، آزاد (Zelkova carpinifolia) و داغداغان(Celtis australis)، مورد مقایسه قرار گرفتند. سه درخت از هر گونه انتخاب و از هر کدام یک مقطع عرضی (دیسک) به ضخامت 5 سانتیمتر تهیه شد. از سه بخش نزدیک به مغز، میانه و نزدیک به پوست خلالهای چوبی تهیه و در محلول اسید استیک و آب اکسیژنه (نسبت 1 به 1)، در دمای60 درجه سانتیگراد به مدت 48 ساعت گذاشته شدند تا دیفیبره شوند. بهطوریکه ضریبهای بیومتری الیاف در سه بخش و در چهار گونه اندازهگیری و توسط طرح آماری فاکتوریل در قالب بلوک کامل تصادفی تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که گونه آزاد کمترین مقدار لیگنین، خاکستر و مواد استخراجی و بالاترین مقدار سلولز را داراست. همچنین الیاف این گونه از بالاترین ضریب درهمرفتگی و ضریب رونکل برخوردار بوده، در نتیجه در میان خانواده نارونها (Ulmaceae) مناسبترین گونه مورد استفاده در کاغذسازی میباشد. طول فیبر و همچنین ضخامت دیواره الیاف بخش نزدیک به پوست نسبت به بخش نزدیک به مغز بهصورت معنیداری بیشتر بوده که پیشبینی میشود خواص مکانیکی خمیرکاغذ تولیدی در نواحی سهگانه با یکدیگر متفاوت باشند.
سید محمود کاظمی؛ علی اکبر عنایتی؛ حشمت الله رحیمیان
چکیده
میزان مقاومت بیولوژیکی چوبدرون گونه های آزاد (Zelkova carpinifolia)، ملج (Ulmus glabra)، ممرز (Carpinusbetulus)، افرا (Acer laetum)، و زبان گنجشک (Pterocaria fraxinifolia) در مقابل حمله قارج رنگین کمان (Trametesversicolor) مورد مطالعه قرار گرفت. پس از 16 هفته، میانگین کاهش جرم نمونه ها به ترتیب 2.19% در آزاد، 41.69% در ملج، 45.64% در ممرز، 53.03% در افرا، ...
بیشتر
میزان مقاومت بیولوژیکی چوبدرون گونه های آزاد (Zelkova carpinifolia)، ملج (Ulmus glabra)، ممرز (Carpinusbetulus)، افرا (Acer laetum)، و زبان گنجشک (Pterocaria fraxinifolia) در مقابل حمله قارج رنگین کمان (Trametesversicolor) مورد مطالعه قرار گرفت. پس از 16 هفته، میانگین کاهش جرم نمونه ها به ترتیب 2.19% در آزاد، 41.69% در ملج، 45.64% در ممرز، 53.03% در افرا، و 43.08% در زبان گنجشک تعیین گردید. میزان مواد استخراجی این گونه ها نیز از طریق روش T20403-76، تعیین، به طوری که چوبدرون آزاد دارای بیشترین مقدار مواد استخراجی (13.84%)، و سایر گونه ها به ترتیب: ملج 4.51%، ممرز 2.74%، افرا 3.88%، و زبان گنجشک 4.11% مواد قابل استخراج داشتند. نتایج آماری نشان داد که بین مقدار مواد استخراجی و میزان کاهش جرم چوبدرون همه گونه ها به استثنای گونه زبان گنجشک یک رابطه مستقیم خطی و منفی وجود دارد.
