نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت علمی و رئیس بخش تحقیقات جنگل موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع

چکیده

این تحقیق رهیافت جدیدی را در کار برد روش گاهشناسی درختی در تولید چوب گونه‌های پهن‌برگ درختان جنگلی ارائه می‌نماید. برمبنای این روش با نمونه‌برداری از درختان در ارتفاعات مختلف و تجزیه و تحلیل میزان رشد دوایر رویشی آنها شرایط رویش و تولید چوب آنها و رقابت‌های احتمالی موجود بین آنها مورد بررسی قرار گرفته است. در بکارگیری این روش کاربرد اکولوژیکی گاهشناسی درختی بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. نتایج ارائه شده در این تحقیق بخشی از تحقیقات گسترده‌ای است که در حوزه جنگلهای خزری در خلال بیش از پنج سال گذشته با بکارگیری این روش اجرا شده است. گونه‌های درختی مورد استفاده در این پژوهش شامل راش (Fagus orientalis Lipsky)، بلند‌مازو (.Quercus castaneaefolia C. A. Mey)، و ممرز (Carpinus betulus L.) در حوزه جنگلی آستارا در استان گیلان می‌باشند. ابتدا منطقه جنگلی مورد نظر از طریق جنگل‌گردی و به‌کارگیری نقشه‌های پوشش گیاهی و توپوگرافی، انتخاب گردید. سپس با تعیین خط پروفیل (ترانسکت) پایه‌های درختی در سه سطح ارتفاع از سطح دریا علامت‌گذاری شدند. نمونه‌ها توسط مته‌ سال‌سنج از درختان مورد نظر در سه سطح ارتفاعی از سطح دریا که شامل پائین‌بند (400 متر)، میان‌بند (900 متر) و بالا‌بند (1250 متر) تهیه شده‌اند. رفتار‌های رویشی متفاوت این گونه‌های درختی و عکس‌العمل آنها نسبت به تغییرات اقلیمی و محیطی مورد بررسی قرار گرفته است.

کلیدواژه‌ها

- جعفری مصطفیa 1387. تحقیق و تحلیل عوامل تغییر اقلیم در طول پنجاه سال گذشته در جنگلهای منطقه خزری، فصلنامه علمی – پژوهشی تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، سری 32، جلد 16، شماره 2، صفحه 326 – 314 .
- جعفری مصطفیb 1387. نوسانهای وقوع باد و روزهای طوفانی طی نیم قرن گذشته در منطقه خزری، فصلنامه علمی – پژوهشی تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، جلد 16، شماره 4، صفحه 598 – 583 .
-Abdi, Herve (2003). Partial Least Squares (PLS) Regression, In: Lewis-Beck M., Bryman, A., Futing T. (Eds.) (2003). Encyclopedia of Social Sciences Research Methods. Thousand Oaks (CA): Sage.
-Arbeitsgebiete (2011). Arbeitsgebiete - Dendroecology and Dendroclimatology
-Arizona lab (2011). http://www.ltrr.arizona.edu/ecology/, and (The University of Arizona, Tucson Arizona, Laboratory of Tree-Ring Research, Dendroecology, Summer Pre-Session 2007, 14 May-1 June, Course Syllabus).
-Axelrod, D. I. (1983). Biogeography of oaks in the Arcto-Tertiary Province. Ann Missouri Bot. Gard. 70: 629-657.
-Badeau Vincent, Michel Becker, Didier Bert, Jean-Luc Dupouey, FranÇois Lebourgeois and Jean-FranÇois Picard (1996). Long-Term Growth Trends of Trees: Ten Years of Dendrochronological Studies in France (INRA), in “Growth trends in European Forests” Edited Spiecker et al., 1996, 372 pages, INRA, Forest Ecophysiology Unit, F-54280 Champenoux, France.
-Barnes Burton V., Zak Donald R., Denton Shirley R., and Spurr Stephen H. (1998). Forest Ecology, 4th Edition, John Willey & Sons, Inc. pp 774.
-Dendroecology lab (2011). Department of Geography and Planning Appalachian State University, Dendroecology lab:  http://www.geo.appstate.edu/facilities-equipment/dendroecology-lab
-Di Filippo Alfredo, Alfredo Alessandrini, Franco Biondi, Silvia Blasi, Luigi Portoghesi and Gianluca Piovesan (2010). Climate change and oak growth decline: Dendroecology and stand productivity of a Turkey oak (Quercus cerris L.) old stored coppice in Central Italy, Annals of Forest Science Volume 67, Number 7, October-November (2010) 706, pp14, 10.1051/forest/2010031.
-Drobyshev Igor, Rolf Övergaard, Igor Saygin, Mats Niklasson, Thomas Hickler, Matts Karsson and Martin T. Sykes (2010). Masting behavior and dendrochronology of European beech (Fagus sylvatica L.) in southern Sweden,Forest Ecology Management 259 (2010) 2160-2171.
-Ecosystem Dynamics (2011). http://biogeo.botanik.uni-greifswald.de/index.php?id=9 Ecosystem Dynamics.
-Fritts, H. C., and T. W. Swetnam. 1989. Dendroecology: A tool for evaluating variations in past and present forest environments. Advances in Ecological Research 19111-188.
-Grime, J. P. (1966). Shade avoidance and shade tolerance in flowering plants. In R. Bainbridge, G. C. Evans, and O. Rackham (eds.), Light as an Ecological  Factor. Blackwell, Oxford, England.
-Jafari M. (2010a) Climate Change Impact on Iranian Ecosystems, With review on Climate Change Study Methods (in English), Publication Number 421, Book ISBN: 978-946-473- 313-0, Research Institute of Forests and Rangelands Publication, Tehran, Iran, pp 332. 
-Jafari M. (2010b). Net Primary Production (NPP) changes in Iranian Forest, Rangeland and Desert Ecosystems Impacted by Climate Change as doubling CO2 Concentration, presented in 4rccc 2010 (4th Regional Conference on Climate Change proceeding).
-Lieth, H. (1973). Primary production in terrestrial ecosystems. Human Ecology 1: 303-332.
-Nuhoglu Y. (2006). Anew Approach to Air Pollution Determination Using Annual Rings: Dendro-Chemical Elemental Analysis of Annual Rings by SEM-EDS, Polish Journal of Environmental Studies Vol. 15, No. 1 (2006), 111-119.
-Sheppard, Paul R. , Michael H. Ort, Kirk C. Anderson, Mark D. Elson, Lorenzo Vázquez-selem, Angelika W. Clemens, Nicole C. Little, and Robert J. Speakman (2008). Multiple Dendrochronological Signals Indicate the Eruption of ParíCutin Volcano, Michoacán, Mexico, Tree-Ring Research 64(2):97-108. 2008, doi: 10.3959/2008-3.1.
-Swetnam, T. W., C. D. Allen, and J. L. Betancourt. 1999. Applied historical ecology: Using the past to manage for the future. Ecological Applications 9(4): 1189-1206.