نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، صنایع چوب و کاغذ، باشگاه پژوهشگران جوان، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

2 استادیار، صنایع چوب و کاغذ، باشگاه پژوهشگران جوان، واحد سوادکوه، دانشگاه آزاد اسلامی

3 عضو هیأت علمی - موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور

چکیده

نمونه‌های ساقه کلزای مورد آزمایش از یک مزرعه واقع در استان مازندران تهیه گردید. میانگین طول، قطر، قطر حفره و ضخامت دیواره سلولی الیاف ساقه به‌ترتیب 860، 95/27، 86/18 و 42/4 میکرومتر اندازه‌گیری شد. ترکیب شیمیایی نیز شامل میزان سلولز، لیگنین، مواد استخراجی و خاکستر به‌ترتیب 44، 21/19، 6 و 13 درصد اندازه‌گیری شد. پخت بهینه با بازده 66 درصد در شرایط20 درصد مواد شیمیایی بر مبنای اکسید سدیم، دمای پخت170 درجه سانتی‌گراد و زمان پخت 30 دقیقه انتخاب گردید. سپس پالایش خمیرکاغذ تا دو درجه‌روانی350 و400 میلی‌لیتر استاندارد کانادا (CSF) انجام شد. از هر دو نوع خمیرکاغذ، کاغذ دست‌ساز با جرم‌پایه g/m2 127 تهیه و ویژگی‌های فیزیکی و مقاومتی آن اندازه‌گیری و با نمونه شاهد مقایسه گردید. تجزیه و تحلیل آماری نتایج این اندازه‌گیری‌ها حاکیت از آن دارد که کاغذ حاصل از خمیرکاغذ نیمه شیمیایی سولفیت خنثی کلزا با درجه‌روانی350 و400 میلی‌لیتر  (CSF) در تمام شاخص‌های فیزیکی و مقاومتی، دارای ویژگی‌های کاملاً برتر نسبت به خمیرکاغذ نیمه شیمیایی سولفیت خنثی پهن‌برگان تولید شده در کارخانه چوب و کاغذ مازندران می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

- اداره کل آمار و اطلاعات وزارت کشاورزی، 1378. چهار محصول زراعی و صنعتی (چغندر قند، پنبه، آفتابگردان، نیشکر)، چاپ اول، انتشارات وزارت کشاورزی معاونت و برنامه ریزی و بودجه اداره کل آمار و اطلاعات، 136 صفحه.
- احمدی، م.، 1386. بررسی تولید خمیرکاغذ نیمه شیمیایی سولفیت خنثی از ساقه کلزا. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران.
- پیروز، م.، 1385. بررسی ویژگی‌های خمیرکاغذ نیمه شیمیایی سولفیت خنثی از کلزا. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.
- ثمریها، ا.، 1384. بررسی ویژگی‌های خمیرکاغذ نیمه شیمیایی سولفیت خنثی از باگاس. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.
- حسینی، ا.، 1383. بررسی امکان تهیه خمیرکاغذ از کاه گندم به روش سولفیت خنثی(NSSC) جهت تهیه کاغذ کنگره‌ای. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده منایع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس. صفحه 78.
- دفتر طرح دانه‌های روغنی، 1385. برنامه ده ساله توسعه کشت کلزا در ایران، وزارت جهاد کشاورزی.
رودی، ح.، 1381. بررسی تولید خمیرکاغذ نیمه شیمیایی سولفیت خنثی از ساقه آفتابگردان و ارزیابی آن به منظور تولید کاغذ کنگره‌ای در صنایع چوب وکاغذ مازندران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس. صفحه 95.
- رمضانی، ف.، 1384. تهیه خمیرکاغذ روزنامه رنگبری شده از ضایعات کشاورزی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.
- سفیدگران، ر.، رسالتی، ح، و کاظمی نجفی، س.، 1385. بررسی قابلیت تولید خمیرکاغذ سودا از ساقه کلزا برای ساخت کاغذ فلوتینگ، مجله منابع طبیعی ایران، 59 (2): 447-433.
- کاویان، ع.، 1386. گزارش نهایی پروژه تحقیقاتی تعیین قابلیت هضم بقایای محصولات کشاورزی و صنایع غذایی استان گلستان، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی و امور دام استان گلستان.
- ملایی، م، روستایی، م، و بهمنی، م.، 1387. بررسی امکان تهیه خمیرکاغذ سودای قابل رنگبری از ساقه کلزا. اولین همایش ملی تأمین مواد اولیه و توسعه صنایع چوب و کاغذ کشور. گرگان 12 و 13 آذر: 11.
- مهدوی، س، حبیبی، م.ر، فخریان، ع، و صالحی، ک.، 1388. مقایسه ابعاد الیاف، جرم مخصوص و ترکیب‌های شیمیایی پسماند دو رقم کلزا. دو فصلنامه علمی - پژوهشی تحقیقات علوم چوب و کاغذ ایران. 24 (1)، 43-36.
-Ahmadi, M., Latibari, A. J., Faezipour, M., S., Hedjazi. 2010. Neutral sulfite semi-chemical pulping of rapeseed residues. Turk J Agric for 34 (2010) 11-16.
-Ekhtera, M. H., Azadfallah, M., Bahrami, M., and Mohammadi-Rovshandeh, J. (2009). "Comparative study of pulp and paper properties of canola stalks prepared by using dimethyl formamide or diethylene glycol," Bioresource Technology, 214-233.
-Enayati, A. A., Hamzeh, Y., Mirshokraie, A., and Molaii, M. (2009). "Papermaking Potential of Canola Stalks," Bioresource Technology, 245-256.
-Franklin, G.L., 1954. A rapid method for softening wood for anatomical analysis. Tropical Woods 88: 35-36.
-Hurter. P., 2002. Eng: Physical Properties of Corrugating Medium Content Papers Produce With Non-wood Pulp, Hurter Consult Incorporated. April 2002.