نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

2 دانش‌آموخته کارشناسی صنابع چوب و کاغذ منابع طبیعی ساری

3 کارشناس ارشد پژوهشکده اکوسیستم‌های خزری

چکیده

درسال 1387 طوفان شدیدی در منطقه ساری واقع شد که منجر به خسارات زیاد و از جمله قطع درختان زربین در محل این تحقیق (دانشکده منابع طبیعی ساری) گردید. برای انجام این مطالعه روابط بین حلقه­های رویشی زربین و متغیرهای اقلیمی ابتدا دیسک­هایی از گرده بینه­های قطع شده و سپس نمونه­های مغزی از درختان ایستاده تهیه شد. با استفاده از میز اندازه­گیری رویش، عرض هر یک از حلقه­ها و میانگین پهنای رویش درختان در هر سال ثبت گردید. داده­های خام مربوط به حلقه­های رویشی در برنامه آماری (ARSTAN) استانداردسازی شده و میانگین شاخص حلقه­های رویشی بدست آمد. جهت بررسی روابط متغیرهای اقلیمی با رویش زربین، از داده­های مربوط به دما و بارندگی ایستگاه­های هواشناسی تجن و بابلسر استفاده شد. نتایج مشاهده­ای درختان افتاده نشان داد که درختان زربین در برابر طوفان مقاوم نیوده و رویشگاه­های جلگه­ای که سطح ایستایی آب در آن بالاست محل مناسبی برای کاشت آن نمی باشد. نتایج عددی نیز نشان داد میانگین پهنای رویش حلقه­های زربین در محل تحقیق هرسال 62/3 میلیمتر می­باشد. به طوری­که در این رویشگاه با احتساب ضخامت پوست، پس از گذشت 40 سال، میانگین قطر تنه درختان زربین به 30 سانتی­متر می­رسد. افزایش دما در طول سال­های سال گذشته موجب روند کاهشی رویش زربین گردید. همچنین ارتباط شاخص حلقه رویشی زربین با داده­های بارندگی نشان داد که فاکتور اقلیمی تأثیرگذار بر رشد زربین در منطقه، بارندگی است، به طوری­که بارندگی ماه فروردین همبستگی مثبت و معنی­داری (61/0=r و 01/0p<) با این شاخص داشت.

کلیدواژه‌ها

- اسماعیل پور پوده، سالار و حمید جلیلوند، 1387. اولین همایش  بین المللی تغییر اقلیم و گاهشناسی درختی در اکوسیستم­های خزری، ساری
- بالاپور، شمس­الدین، حمیده اسدپور، حمید جلیاوند و محمود رائینی (1387)  بررسی تأثیر متغیرهای اقلیمی بر روی رشد سالیانه درخت بلوط در جنگل های محدوده مدیریت شرکت نکا چوب، اولین هملیش بین المللی تغییر اقلیم و گاهشناسی درختی در اکوسیستمهای خزری- ساری
- پورسرتیپ، لادن، کامبیز پورطهماسی، آخیم بروانینگ و داود پارساپژوه 1387. تأثیر فاکتورهای اقلیمی متفاوت بر رویش درختان ارس (Juniperus polycarpos) و اوری (Quercus macranthera) در دو دامنه شمال و جنوب البرز در منطقه چهار باغ گرگان، اولین هملیش بین المللی تغییر اقلیم و گاهشناسی درختی در اکوسیستمهای خزری- ساری
- جلیلوند، ح. 1386. شرایط اکولوزیکی و فاکتور­های اقلیمی مؤثر بر رشد گونه دست کاشت پالونا فورتونی(Paulownia fortunei). دومین همایش ملی کشاورزی بوم شناختی ایران، 19ص.
- خبرگزاری مهر، 1389، گزارش تصویری / ادامه آتش سوزی های جنگل های گلستان، ۱۳۸۹/۰۹/۱۰
-Akkemik, U. 2004. Dendrochronology (its Principles-Basic-Methods-Application Fields). Istanbul university press. 260 pp.
-Archambault. S., and Bergeron. Y. 1999. An 802 year tree ring chronology from the Quebec boreal forest. Canadian Journal of Forest Research. 22: 674-682.
-Cook ER, Kairiukstis LA, editors. 1990. Methods of dendrochronology: applications in the environmental sciences. Dordrecht: Kluwer Academic Publishers; pp 408.
-Cook, E. R., and J. Cole. 1991. On predicting the response of forests in eastern North America to future climate change. Climate Change 19:271-282.
-Fritts. H. C. 1965. Tree ring evidence for climate change in western North America. Laboratory of Tree Ring Research. 421-443.
-Fritts. H. C. 1976. Tree ring and climate. Academic prees. London. P: 567.
-Haygreen, Jonn, G. and Jim L., Bowyer, 1982. Foresr Products and Wood Science, The lowa state university press/Ames, p.495
-Ozkan. Z. C. 1999. Dendrochronology of the orientalis spruce(Picea orientalis) in Turkey. Turkish Tournal of Agriculture and Forestry. 23: 263-267.
-Smith. D. 1999. Effect of climate on radial growth of B. C. coastal conifers. Final report. Science Council of Biritish Columbia.
-Tardif, J.C. Conciatori, F. 2006. A comparison of ring-width and event-year chronologies derived from white oak (Quercus Alba) and northern red oak (Quercus rubra), southwestern Quebec, Canada Dendrochronologia 23:133–138.
-Wilson RJS, Hopfmueller M. 2001. Dendrochronological investigations of Norway spruce along an elevational transect in the BavarianForest, Germany. Dendrochronologia 19(1): 67–79.