نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• اصغر طارمیان ¹
• مهدی شاهوردی ²
• سعید اسحاقی ³
• هادی دشتی ³

¹ استادیار گروه علوم و صنایع چوب و کاغذ، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

² دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم و صنایع چوب و کاغذ، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران؛ باشگاه پژوهشگران جوان، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرج

³ دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم و صنایع چوب و کاغذ، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

چکیده

در این تحقیق، حساسیت چوب کششی و نرمال تبریزی (P. nigra) به پدیده چین‌خوردگی طی خشک شدن بررسی شد. به این منظور، تخته‌های تبریزی به ابعاد اسمی (R×T×mm (L 25×50×100 با سه برنامه متفاوت خشک شدند. در برنامه A، تخته‌ها تحت شرایط ثابت (دمای خشکC ˚ْ60 و دمای تر C˚44)، در برنامه B، تحت یک برنامه زمان پایه با 4 گام و در برنامهC  نیز تحت برنامه زمان پایه با 2 گام خشک شدند. دمای خشک گام نخست در برنامه‌های A، B و C به ترتیب برابر با 60، 60 و 82 درجه سانتیگراد انتخاب شد. پس از خشک‌کردن تخته‌ها، شدت چین‌خوردگی در مقطع عرضی نمونه‌ها با استفاده از میکروسکوپ الکترونی SEM مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که چین‌خوردگی در تخته‌های خشک شده با برنامه A رخ نداده و در تخته‌های خشک شده با برنامه B چین‌خوردگی به مقدار جزئی رخ داده ولی در تخته‌های خشک شده با برنامه C، چین‌خوردگی شدید سلول‌های چوبی و نیز تخریب و گسیختگی دیواره سلول‌ها به ویژه در عناصر آوندی رخ داده است و در تخته‌های کششی لایه ژلاتینی از دیوارسلول‌های فیبری گسیخته شد. چوب کششی در مقایسه با چوب نرمال حساسیت بیشتری به چین‌خوردگی نشان داد. با توجه به نتایج به دست آمده در این تحقیق، می‌توان چنین نتیجه‌گیری کرد که وقوع چین‌خوردگی بیشتر تحت تأثیر دمای خشک کوره در گام‌های ابتدائی است تا اینکه بر اثراختلاف دمای خشک و ترایجاد شود. 

کلیدواژه‌ها

• تبریزی
• چین‌خوردگی
• خشک شدن
• برنامه چوب خشک‌کنی

موضوعات

• بیولوژی و حفاظت چوب