تحقیقات علوم چوب و کاغذ ایران

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

شناسایی و مقایسه عناصر فلزی موجود در چوب، پوست و برگ چنار و کاج الداریکا با استفاده از روش طیف‌سنجی جذب اتمی شعله

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار، گروه صنایع چوب و کاغذ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس، چالوس، ایران

10.22092/ijwpr.2024.365063.1769

چکیده

سابقه و هدف: سالانه مقادیر زیادی گونه­های دست کاشت سازگار با محیط نیمه‌خشک کلان‌شهر تهران کاشته می­شود. در این میان، گونه‌های دست کاشت چنار و کاج تهران علاوه بر ایجاد فضای سبز و با نشاط شهری، می­توانند نقش زیادی در جذب عناصر فلزی و اجزای موجود در هوای آلوده شهر تهران داشته باشند. این تحقیق با هدف شناسایی و مقایسه عناصر فلزی موجود در چوب، پوست و برگ چنار و کاج الداریکا با استفاده از روش جذب اتمی شعله انجام شد.
 مواد و روش‌ها: در این تحقیق تعداد 20 نمونه آزمونی جداگانه از برگ، چوب و پوست درخت چنار و کاج الداریکا دست‌کاشت به‌صورت تصادفی از منطقه 4 شهری تهران انتخاب گردید. طبق آزمون‌های استاندارد TAPPI ابتدا آرد برگ، چوب و پوست نمونه‌ها و درصد خاکستر آنها اندازه­گیری شد. سپس با کمک اسید نیتریک 65 درصد و به‌مدت یک ساعت، محلول حاوی عناصر فلزی از خاکستر جداسازی شد. در این تحقیق از دستگاه اسپکتروفوتومتری جذب اتمی برای تعیین نوع و درصد یون‌های فلزی جذب شده در چوب، پوست و برگ چنار و کاج الداریکا استفاده گردید.
یافته‌های تحقیق: نتایج نشان داد که بیشترین خاکستر در پوست چنار و کمترین آن در چوب چنار مشاهده شد. بیشترین میزان جذب یون آهن در برگ چنار و کمترین آن در چوب چنار وجود داشت. میزان جذب یون آهن در پوست کاج بیشتر از چوب و برگ آن و در برگ چنار نیز بیشتر از چوب و پوست آن است. بیشترین میزان جذب یون پتاسیم در برگ کاج دست کاشت و کمترین آن در پوست کاج الداریکا مشاهده شد. میزان جذب یون پتاسیم در برگ کاج بیشتر از چوب و پوست آن و در پوست چنار بیشتر از چوب و برگ آن است. همچنین جذب یون پتاسیم در چنار بیشتر از کاج الداریکا است. بیشترین میزان جذب یون مس در برگ کاج دست کاشت و کمترین آن در چوب چنار مشاهده شد. میزان جذب یون مس در برگ بیشتر از پوست و چوب هر دو گونه است. همچنین جذب یون مس در کاج الداریکا بیشتر از چنار بود. بیشترین میزان جذب یون سرب در پوست کاج دست کاشت و کمترین آن در چوب چنار و چوب کاج الداریکا مشاهده شد. میزان جذب یون سرب در پوست بیشتر از برگ هر دو گونه و در کاج الداریکا بیشتر از چنار است. بیشترین میزان جذب یون روی در برگ چنار و کمترین آن در چوب چنار وجود داشت. میزان جذب یون روی در پوست کاج دست کاشت بیشتر از برگ و چوب آن و در برگ چنار بیشتر از پوست و چوب آن است. بیشترین میزان جذب یون نیکل در برگ چنار و برگ کاج و کمترین آن در چوب چنار وجود داشت. میزان جذب یون نیکل در برگ چنار و کاج دست کاشت بیشتر از پوست و چوب آنهاست. همچنین بین دو گونه میزان جذب یون نیکل در کاج بیشتر از چنار دست کاشت است.
نتیجه‌گیری: به‌طورکلی، نتایج نشان داد که ‌برگ و بعد پوست در هر دو گونه نقش زیادی در جذب یون­های فلزی موجود در هوا دارد. همچنین اهمیت گونه کاج در جذب عناصر فلزی مانند نیکل، روی، سرب، آهن و مس به دلیل همیشه سبز بودن بیشتر از گونه چنار است. چوب کاج و چنار کمترین اهمیت را در جذب عناصر سنگین داشتند. درصورتی‌که اهمیت پوست در جذب سرب بیشترین

مقدار است. به‌عبارت‌دیگر، در مناطق شهری مانند تهران که آلودگی هوا اهمیت زیادی دارد، کاشت گونه کاج مؤثرتر از چنار به نظر می­رسد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مراجع
-Atmaca, M. and Doganlar, Z.B., 2011. Influence of airborne pollution on Cd, Zn, Pb, Cu and Al accumulation and physiological paraneters of plant leaves in Antakya (Turkey). Water Air Soil Pollution, 214:509-523.
-Barzan A. and Soraki, S., 2002. Procedure of experimental for pulp and paper, Mazandaran Wood and Paper Industries, Sari, Iran,   111-121, (in Persian).
-Baycu, G., Ozden, H., Tolunay, D. and Gunebakan, S., 2006. Ecophysiological and seasonal variations in Cd, Pb, Zn, and Ni concentrations in the leaves of urban deciduous trees in Istanbul. Environmental Pollution, 143: 545-554.
-Burken, J., Vroblesky, D. and Balouet, J.C., 2011. Phytoforensics, Dendrochemistry and Phytoscreening: New Green Tools for Delineating Contaminants from Past and Present. Environmental Science & Technology, 45(15): 6218–6226.
-Celik, A., Kartal A.A., Akdogan, A. and Kaska Y. 2005. Determining the heavy metal pollution in Denizli (Turkey) by using Robinio Pseudoacacia L., Environment International,3 1(1):105-112.
-Gosh, M. and Singh, S.P., 2005. A review on phytoremediation of heavy metals and utilization of its hypoducts. Applied ecology and environmental research, 3(1): 1-18.
- Khademi, A. and kord, B., 2010. The role of Broad Leaf tree species (the Plane tree and the ash) in reducing pollution from lead. Journal of Sciences and Techniques in Natural, 1:1-12.
-Khosropour, E. and P. Atarod, 2018. Heavy metal accumulation and anatomical responses of plane plant to urban pollutions in two areas of Tehran, Journal of Plant Research, 31(4), 791-800.
-Lewandowksi, I., Schmidat, V. and Londo, A., 2005. The economic value of the phytoremediation function by the example of cadmium remediation by willow (Salix spp.), Agricultural system, 89: 68-89.  
-Memon, A.R. and Schroder, P., 2009. Metal accumulation in plants and its implication in phytoremediation. Environmental Science and Pollution Research International, 16(2): 162-175.
-Olive, S.R. and Espinosa A.F., 2007. Monitoring of heavy metals in topsoils, atmospheric particles and plant leaves identify possible contamination sources, Microchemical journal, 86(1),131-139. 
-Pourkhabbaz, A., Rastin, N., Olbrich, A., Langenfeld-Heyser, R. and Polle, A., 2010. Influence of environmental pollution of leaf properties of urban plant tree, Platanus orientalis L., Bulletin of Environmental Contamination and Toxicology, 85:
-Petron, T.S. 2011. Biomonitoring study of air pollution with Betula Pendule from Plovidiv. Bulgaria, Ecologia Balkanica,3:1-10.
-Parsapajouh, D., 1993. Atlas of Iranian northern woods. Tehran Univ. Press, 48 and 106 p. (In Persion).
-Piczak, K., Lasaniewic, A. and Zymicki, W., 2003. Metal concentration in deciduous tree leaves from urban Arasin Poland, Environmental monitoring and assessment, 80:273-287.
 -Quzounidou, G., 1994. Copper-induced change on growth, metal content and photosynthetic function of Ayssum montanum plants. Environmental and Experiment, Botany, 34:165-172.
-Rahmani, G., Seyedi N., Banj Shafiei A. and Rasouli Sadaghiani M., 2018.  Effect of air pollution on leaf heavy metals concentrations (Fe, Cu, Zn and Mn) of Box lder (Acer negundo) and Oriental Plane (Platanus orientalis) (case study: Urmia City) . Iranian Journal of Applied Ecology, 2018; 6 (4):97-108.
-Shabanian, N. ans Cheraghi, C., 2013. Comparison of phytoremediation of heavy metals by woody species used in urban forestry of Sanandaj city, Forest and poplar research,21(1), 154-165.
-Sawdis,T., Breuste, T., Mitrovic, M., Pavlovic P. and Tsigaridas, K., 2011.Trees as bioindicator of heavy metal pollution in three European cities, Environmental Pollution, 159: 3560-3570.
-Sawdis, T. and Krystalidis, P., 2012. A study of air pollution with heavy metals in Athens city  and Attica basin using evergreen trees as biological indicator, Biologic trace Element, 148:396-408.
-Tzvectova, N. and Kolarov, 1996. Effect of air pollution on carbohydrate and nutrient concentration in some deciduous tree species, Plant Physiology, 22:53-63. 
-Technical Association of Pulp and Paper Industry (TAPPI), 2009. Standard Test Methods. Tappi Press, Atlanta, GA. USA.
-Vaysi, R., 2017. A study on the possibility of identification and comparison of metallic ions and chemical components in wood and bark of oak by atomic adsorption and GC-MS, Iranian J. of Wood and Paper Sci. and Technology 32(2), 275-286. (in Persian).
-Vaysi, R., 2019. A study on the possibility of identification and comparison of metallic ions and chemical components in wood of persuan maple and caucasian maple wood by atomic absorption and GC-MS methods, Iranian J. of Wood and Paper Sci. and Technology 34(3), 361-371, (in Persian).
-Vaysi, R., 2016. A study on the possibility of extraction, identification and comparison of the resins in wood and bark of planted elder pine tree GC-MS methods,  J. of Wood and Forest  Sci. and Technology 23(3), 229-242, (in Persian).
-Vahabi, A. and Ghodsi, J., 1985. Distribution of lead in the plant and soil of the Lahijan tea fields in relation to distance of the Road. Jehad of Tehran University, 127p. (in Persian).
 
 
 
تحقیقات علوم چوب و کاغذ ایران
دوره 39، شماره 3 - شماره پیاپی 88
مهر 1403
صفحه 253-267
فایل ها
سابقه مقاله
  • تاریخ دریافت: 05 اسفند 1402
  • تاریخ بازنگری: 08 مرداد 1403
  • تاریخ پذیرش: 08 مرداد 1403
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار