مطالب عمومی
شناسنامه علمی شماره
مدیریت و اقتصاد چوب
مدیریت و اقتصاد چوب
امیر رضا طاهری؛ عباس تمجیدی؛ آژنگ تاج دینی
چکیده
سابقه و هدف: سازمان‌ها برای افزایش عملکرد سازمانی و مزیت رقابتی به شاخص‌های بازاریابی، نوآوری و یادگیری وابسته هستند. با بهره‌گیری از توانمندی‌های مناسب بازاریابی و نوآوری، علاوه بر سودآوری و مزیت رقابتی، طولانی شدن چرخه حیات محصول و پایداری در صحنه رقابت را برای سازمان‌ها فراهم می‌کند. به‌نحوی‌که تغییرات سریع‌تر فناوری‌های ...
بیشتر
سابقه و هدف: سازمان‌ها برای افزایش عملکرد سازمانی و مزیت رقابتی به شاخص‌های بازاریابی، نوآوری و یادگیری وابسته هستند. با بهره‌گیری از توانمندی‌های مناسب بازاریابی و نوآوری، علاوه بر سودآوری و مزیت رقابتی، طولانی شدن چرخه حیات محصول و پایداری در صحنه رقابت را برای سازمان‌ها فراهم می‌کند. به‌نحوی‌که تغییرات سریع‌تر فناوری‌های تولیدی، لزوم تقویت توانمندی‌های منابع انسانی را برای همه ارکان سازمان ضروری می‌نماید. مواد و روش‌ها: در این تحقیق به بررسی تأثیر قابلیت‌ها و توانمندی‌های بازاریابی، نوآوری و یادگیری کارکنان بر عملکرد شرکت‌های مبلمان چوبی اداری پرداخته شده است. جامعه آماری تحقیق شامل مدیران و کارشناسان شاغل در شرکت‌های مبلمان چوبی اداری در شهرک‌های صنعتی در دو استان تهران و البرز بود. روش نمونه‌گیری، طبقه‌بندی‌شده بوده و برای تعیین حجم نمونه (92 نفر) از جدول کرجسی- مورگان استفاده گردید. شاخص‌های تأثیرگذار اولیه با مطالعه منابع موجود گزینش و مدل مفهومی تحقیق با در نظر گرفتن عملکرد سازمان (شرکت) به‌عنوان متغیر وابسته و متغیرهای بازاریابی، نوآوری و یادگیری به‌عنوان متغیرهای مستقل طراحی شد. ابزار اصلی گردآوری اطلاعات برای این تحقیق، پرسش‌نامه بوده است. برای بررسی فرضیه‌های تحقیق و تحلیل روابط ساختاری بین متغیرها از همبستگی و تحلیل عاملی تأییدی و روش مدل‌سازی معادلات ساختاری بر پایه روش حداقل مربعات جزئی استفاده گردید. نتایج: نتایج پژوهش نشان می‌دهد که قابلیت‌های نوآوری و بازاریابی و یادگیری تأثیر مثبتی بر عملکرد شرکت‌های مبلمان چوبی دارند. علاوه بر آن، این قابلیت‌ها به‌صورت مکمل نیز درمجموع 9/96 درصد از تغییرات متغیر وابسته عملکرد شرکت را تبیین می‌کنند. نتایج حاصل از شاخص ارزیابی کیفیت مدل، نشان می‌دهد که قابلیت بازاریابی (اثر قوی)، قابلیت نوآوری (اثر متوسط) و قابلیت یادگیری (اثر ضعیف) بیشترین اثرگذاری را برعملکرد شرکت دارند. نتایج حاصل از این تحقیق به شرکت‌های متنوع تولیدکننده محصولات صنعت مبلمان چوبی که دائماً به دنبال صادرات کالاهای خود هستند یادآوری می‌نماید که برخلاف بازار تا حدودی غیررقابتی داخل کشور، برای رقابت با شرکت‌های دیگر در بازارهای هدف، بایستی سعی نمایند که با توجه به عواملی از قبیل بازاریابی، نوآوری و یادگیری، موجب بهبود کیفیت محصول، کاهش هزینه و درنهایت افزایش عملکرد شرکت گردند. نتیجه‌گیری: استفاده از روشهای مناسب بازاریابی، قابلیت‌های نوآورانه و افزایش توانمندی منابع انسانی در راستای تقویت یادگیری سازمانی در شرکت‌های صنایع مبلمان چوبی باعث تقویت عملکرد و جایگاه شرکت‌های مذکور می‌گردد.
مقاله پژوهشی
خمیر کاغذ و کاغذ
سید مهدی منظورالاجداد؛ امید رمضانی
چکیده
سابقه و هدف: کشور ما سال‌هاست که انواع کاغذدیواری را از کشورهای مختلف وارد می‌کند. با افزایش مشکلات ارزی، تولید کاغذدیواری در داخل کشور و خودکفایی در تولید این محصول به‌عنوان یک راه‌حل مناسب مطرح شده است. از سوی دیگر، در حال حاضر، شرکت‌های داخلی در حال تولید کاغذ از کاغذ باطله سفید هستند که به‌دلیل مسائل و مشکلات متعدد، استفاده ...
بیشتر
سابقه و هدف: کشور ما سال‌هاست که انواع کاغذدیواری را از کشورهای مختلف وارد می‌کند. با افزایش مشکلات ارزی، تولید کاغذدیواری در داخل کشور و خودکفایی در تولید این محصول به‌عنوان یک راه‌حل مناسب مطرح شده است. از سوی دیگر، در حال حاضر، شرکت‌های داخلی در حال تولید کاغذ از کاغذ باطله سفید هستند که به‌دلیل مسائل و مشکلات متعدد، استفاده از آن به‌عنوان کاغذ درجه چاپ و تحریر توجیه ندارد. بااین‌حال، شرکت‌های متعددی در داخل کشور در حال تولید درجات سفید کاغذ از کاغذباطله سفید هستند که استفاده از آن به‌عنوان کاغذپایه در تولید کاغذهای زینتی یا کاغذدیواری بررسی علمی نشده است. هدف این پژوهش، مطالعه و بررسی امکان تولید کاغذدیواری از کاغذهای سفید بازیافتی تولید داخل کشور است.مواد و روش‌ها: مراحل انجام این پروژه درمجموع در 6 قسمت جداگانه و متوالی انجام شد که شامل این موارد است: 1) تعیین ویژگیهای کیفی کاغذها؛ 2) آماده‌سازی فرمولاسیون ماده اندودکننده با نشاسته به‌عنوان اتصال‌دهنده؛ 3) آماده‌سازی فرمولاسیون ماده اندودکننده با لاتکس و نشاسته به‌عنوان اتصال‌دهنده؛ 4) پوشش‌دهی ترکیب مواد اندود بر روی کاغذها؛ 5) اندود کردن کاغذها و منسوج نبافته (نان وون) با پلی وینیل کلراید (پی‌وی‌سی)؛ 6) اعمال چاپ چهار رنگ روی نمونههای منتخب کاغذهای اندود شد. بدین منظور، ابتدا نمونه‌هایی از کاغذهای تولیدی چند شرکت ایرانی تهیه شد و برای اندود کردن و انجام تیمارهای لازم به آزمایشگاه سامانه‌ها و فراورده‌های زیستی دانشگاه شهید بهشتی منتقل شدند. برای انجام تیمار مذکور، روی نمونه کاغذها از مواد شیمیایی مختلفی شامل پودر کربنات کلسیم، کائولن، اکسید تیتایم، نشاسته ذرت، لاتکس و پودر پی‌وی‌سی استفاده شد که با این هدف اقدام به تهیه محلول‌های اندود با درصد جامدهای متفاوت به‌صورت مرحله‌ای و آزمون و خطا و به‌کارگیری ترکیب‌های متنوعی از این مواد (با مجموع 110 و 124 قسمت) شد. سپس روی انواع کاغذهای داخلی (اکثراً بازیافتی) این محلول‌های اندود اضافه شدند. در پایان بر روی مطلوب‌ترین کاغذهای اندودشده، تصویر یک گل به‌صورت چهار رنگ چاپ شد.یافته‌ها: در تعیین ویژگیهای کیفی کاغذهای پایه شامل اندازه‌گیری‌های جذب آب، میزان خاکستر، ضخامت، نفوذپذیری در برابر هوا، مقاومت در برابر کشش، شاخص مقاومت در برابر پاره شدن و شاخص مقاومت در برابر ترکیدن، دو نمونه کاغذ تولیدی شرکت‌های پردیس کاغذ و کاغذ تبریز به‌عنوان بهترین‌ها انتخاب شدند و با احتساب میزان خاکستر، کاغذ تبریز به‌عنوان کاغذ پایه از دیگر کاغذهای داخلی مناسب‌تر معرفی شد. در ادامه پس از اعمال ماده اندود، کاغذهای اندودشده‌ای با ظاهر نسبتاً مطلوب و با درصدهای سفیدی حدود 60 تا 85 حاصل گردید و نهایتاً براساس نتایج به‌دست آمده، رابطه معنی‌داری بین افزایش درصد جامد محلول‌های اندود و درصد سفیدی کاغذ اندود شده به‌دست آمد. همچنین، پس از عملیات چاپ بر روی نمونههای منتخب، کاغذهای سوپر کرافت راشا و کرافت تبریز به‌عنوان بهترین نمونهها معرفی شدند. عالی‌ترین کیفیت چاپ با پی‌وی‌سی بر روی کاغذ سفید پارس با 16 درصد پی‌وی‌سی، بر روی وایت تاپ راشا با 28 درصد پی‌وی‌سی و بر روی منسوج نبافته (نان وون) با 28 درصد پی‌وی‌سی نسبت به وزن کاغذ به‌دست آمد.نتیجه‌گیری: جمع‌بندی نتایج حاصل از این پژوهش در ذیل فهرست شدهاند.الف) بهترین درصد جامد محلول (غلظت مخلوط) اندود 41-46 درصدب) بهترین ترکیب اتصال‌دهنده و رنگدانه، برابر 100+ 12 + 12 = 124 قسمت و نسبت وزن خشک مخلوط اندود اضافه شده به وزن خشک کاغذپایه برابر 12 درصدپ) بالاترین سفیدی به‌دست‌آمده با به‌کارگیری کربنات کلسیم + اکسید تیتانیم + نشاستهت) مناسب‌ترین غلظت نشاسته قابل استفاده در محلول اندود 15 درصدج) بهترین نشست اندود و ظاهر یکنواخت و خوب اندود بر روی کاغذ سوپرکرافت راشا با فرمول: کائولن+ اکسید تیتانیم+ لاتکس با سفیدی 7/77 درصد و نیز کاغذ کرافت تبریز با فرمول: کائولن+ اکسید تیتانیم + لاتکس، با سفیدی 8/71 درصد به‌دست آمد. در صورتی که سفیدی بالاتر مورد نظر باشد، استفاده از کربنات کلسیم بجای کائولن نتیجه مطلوب‌تری خواهد داد.
مقاله پژوهشی
فیزیک و مکانیک چوب
جواد ترکمن؛ رامین نقدی
چکیده
سابقه و هدف: روشهای دینامیکی (غیر مخرب) بر مبنای ایجاد تنش بدون شکست در نمونهها عمل کرده و در زمان و هزینههای ارزیابی خواص مکانیکی صرفه‌جویی ایجاد می‌کنند. گرهها یا همان شاخههای حبس شده مهمترین عامل در درجهبندی چوب‌ها هستند؛ بنابراین اهداف این پژوهش عبارت‌اند از: تشخیص گره به روشهای غیر مخرب، اندازهگیری مدولالاستیسیته ...
بیشتر
سابقه و هدف: روشهای دینامیکی (غیر مخرب) بر مبنای ایجاد تنش بدون شکست در نمونهها عمل کرده و در زمان و هزینههای ارزیابی خواص مکانیکی صرفه‌جویی ایجاد می‌کنند. گرهها یا همان شاخههای حبس شده مهمترین عامل در درجهبندی چوب‌ها هستند؛ بنابراین اهداف این پژوهش عبارت‌اند از: تشخیص گره به روشهای غیر مخرب، اندازهگیری مدولالاستیسیته دینامیکی گردهبینه راش با استفاده از امواج تنشی و تأثیر اندازه گره بر سرعت امواج تنشی و مقدار مدولالاستیسیته دینامیکی.مواد و روش‌ها: منطقه مورد مطالعه مجموعه 11 شفارود در قسمت جنوب حوزه آبخیز شفارود قرار داشته و از ارتفاع 500 متر شروع و تا ارتفاع 1650 متر ادامه دارد. از این منطقه تعداد 5 اصله درخت گونه راش قطع گردید و از طریق برش عرضی به سه قسمت مساوی سه متری تقسیم و با توجه به اندازه گرههای موجود خواص دانسیته، سرعت عبور امواج تنشی و مدولالاستیسیته دینامیکی اندازهگیری شد. از روی تصویر مماسی نشانگر بیرونی و تصویر شعاعی نشانگر درونی با استفاده از نرم افزار Digimizer image4 ویژگیهای هر گره مانند قطر و زاویه گره اندازهگیری شد. برای تشخیص غیر مخرب گره درخت راش از روشهای توموگرافی التراسونیک، سرعت امواج تنشی و سیتیاسکن استفاده شد. در روش عبور امواج تنشی، برای اندازهگیری زمان انتقال امواج تنشی از دستگاه تایمر میکروثانیه فالوپ استفاده شد. در روش رادیوگرافی نیز برای تهیه تصاویر سیتیاسکن، از دستگاه دیجیتال ستون زمینی دو دتکتور ساخت فرانسه متعلق به درمانگاه پزشکی استفاده شد. برای اندازهگیری دانسیته، تعداد 30 قطعه استوانهای شکل دارای گره در سه رده کوچک، متوسط و بزرگ استفاده و با توجه به ارتباط دانسیته و سرعت عبور امواج تنشی مقدار مدولالاستیسیته دینامیکی محاسبه و ارزیابی گردید. برای تجزیه‌وتحلیل دادههای حاصل از اندازهگیری قطر گره در طول ساقه، دانسیته و مدولالاستیسیته دینامیکی ساقه درخت راش در سطح اطمینان 95 درصد از آزمون یک‌طرفه Anova و برای تشخیص نرمال بودن دادهها و همگنی واریانس از آزمونهای کلموگراف اسمیرنوف و آزمون لوت و برای مقایسه میانگینها از آزمون توکی با به‌کارگیری نرمافزار Spss استفاده شده است.نتایج: در تشخیص گره درخت راش با سه روش غیر مخرب مذکور نتایج نشان‌دهنده وجود محدودیت در هر روش است. به‌طوری‌که توموگرافی التراسونیک قادر به تشخیص گره در داخل تنه درخت راش نیست و روش امواج تنشی نیز گرههای خیلی کوچک را تشخیص نمی‌دهد. دقت روش سیتیاسکن در تشخیص گره بالاست اما هزینه تشخیص آن زیاد است. با توجه به اینکه در طی مراحل رویشی درخت راش عواملی مانند سرعت رویش، سرعت حبس‌شوندگی شاخه و هرس طبیعی متفاوت است. درنتیجه تعداد و اندازه گره ایجادشده در طول درخت متفاوت میباشد. منشأ شاخه از مغز ساقه است، بنابراین بیشتر گرههای کوچک در سه متر اول و دوم درخت ایجاد شده است. با افزایش ارتفاع ساقه قطر گره نیز افزایش یافته است. گره باعث افزایش دانسیته شده است. نتایج دانسیته نشان داده است که نمونههای دارای گرههای بزرگ، متوسط و کوچک دارای تفاوت معنی‌داری هستند. با توجه به اینکه اساس تشخیص روش توموگرافی التراسونیک در کاهش دانسیته است، بنابراین قادر به تشخیص گره نیست؛ اما در روش رادیوگرافی قسمت‌های با دانسیته بیشتر به رنگ روشن و با دانسیته کمتر به رنگ تیره‌تر دیده میشود. اندازه گره بر روی کاهش سرعت امواج تنشی و بر کاهش مدولالاستیسیته دینامیکی چوب مؤثر است. در مقایسه با نمونههای عاری از گره نمونههای دارای گره کوچک، متوسط و بزرگ به ترتیب 20 درصد، 50 درصد و 70 درصد مدولالاستیسیته را کاهش می‌دهند.نتیجه‌گیری: به‌طوری‌که از بین روشهای غیر مخرب فقط روش سیتیاسکن قادر است گرههای ریز را شناسایی و بخش‌های عاری از گره و معایب را ارزیابی نماید. در قیاس با نمونه شاهد (عاری از گره) با افزایش اندازه گره مقدار دانسیته افزایش و سرعت امواج تنشی و مدولالاستیسیته دینامیکی نمونهها کاهش یافته است.
مقاله پژوهشی
حفاظت و اصلاح چوب
یاسر حمزوی؛ دانیال هرندی؛ فتح الله نیازی؛ سید محسن حاجی سید جوادی
چکیده
سابقه و هدف: نقاشی روی چوب در ایران در زمان صفویه متداول شده و در دوره زندیه و قاجار به اوج خود رسید. هنر نقاشی و کتیبهنویسی بر روی چوب به عنوان یکی آرایههای منحصربهفرد در ایران رو به فراموشی بوده که مطالعات فنشناختی و آسیبشناختی آنها کمک بسزایی به حفظ و تداوم این گونه آثار خواهد نمود. حفاظت از چوب در بناهای تاریخی که ...
بیشتر
سابقه و هدف: نقاشی روی چوب در ایران در زمان صفویه متداول شده و در دوره زندیه و قاجار به اوج خود رسید. هنر نقاشی و کتیبهنویسی بر روی چوب به عنوان یکی آرایههای منحصربهفرد در ایران رو به فراموشی بوده که مطالعات فنشناختی و آسیبشناختی آنها کمک بسزایی به حفظ و تداوم این گونه آثار خواهد نمود. حفاظت از چوب در بناهای تاریخی که آرایههای رنگی نیز بر روی آن اجرا شده، کار پیچیدهای است. چالش این کار، مربوط به ویژگیهای چندگانه مادی اثر، نوع مداخلات و انتخاب مواد شیمیایی حفاظتی است که باید در این آثار مد نظر قرار گیرد. در واقع، با شناخت کامل اثر، میتوان راهکار حفاظتی برای آن ارائه کرد. هدف از این مقاله، شناخت مواد، شناخت ساختار و شناخت آسیب لایههای مختلف شیرسرهای تاریخی خانه تقوی گرگان است که به‌صورت خلاصه، مطالعه فنی گفته میشود. این شیرسرها مربوط به سال 1209 ه.ق. است.مواد و روش ها: شیرسرهای چوبی خانه تقوی گرگان که در سطح زیرین آن کتیبههای نوشتاری به همراه نقوش گیاهی و کادربندیها اجرا شده، نمونههای مطالعاتی این پژوهش است. نوع و میزان نمونه با توجه به ابهامات موجود و شیوه آزمایش انتخاب شد. در مجموع، چهار نمونه چوب و چهار نمونه رنگ تهیه گردید. برای مطالعه فنی این آثار، از میکروسکوپ عبوری، میکروسکوپ دیجیتال Dino-Lite plus و میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) مجهز به آشکارساز EDSاستفاده گردید. همچنین در شرایط استاندارد آزمایشگاهی، کشت قارچ و سنجش اسیدیته چوب انجام شد.نتایج: لکههای سیاه در بررسی با میکروسکوپ دیجیتال حکایت از حضور و رشد عوامل بیولوژیک بر روی سطح چوب دارند که در بخشی از آنها برای کشت و شناسایی قارچها نمونه‌برداری شد. مشاهدات اولیه با میکروسکوپ دیجیتال بر تخریب مواد متشکله چوب ناشی از عوامل بیولوژیک و کاهش استحکام و انسجام چوب است.در اولین بررسی، با توجه به مقاطع عرضی تمامی نمونهها (سه نمونه) مشخص شد که نمونهها از گونه چوبهای پهن‌برگ هستند. آوندها به‌طور یکنواخت پراکنده شدهاند. در مقطع مماسی اشعه چوبی تک سلولی و چند سلولی مشاهده میشود که پهنای آن تا حدود 25 سلول میرسد. اندازه آوندها تقریباً یکسان و از نوع همگن و پراکنده آوند میباشد. در این نمونه آوندها دو تا چهارتایی به هم چسبیده‌اند. اندازه آوندها به‌طور میانگین 59 میکرومتر اندازهگیری شد. همچنین فراوانی آوندها در هر میلیمتر مربع به‌طور میانگین 130 آوند در هر میلیمتر محاسبه شد. در دو نمونه 2021.G.T.3 و 2021.G.T.8 آوندها ناهمسان، جدا و مقطع آنها نسبتاً گرد است. حفره‌ها ناهمگن و بخش روزنه دیده میشود و بعضی آنها تیلدار هستند. قطر آوندها از چوب بهاره و تابستانه مشخص می‌باشند. در مقطع مماسی اشعه چوبی تک سلولی و یا پر سلولی مشاهده میشود.در ادامه مطالعات، نمونههای مطالعاتی با میکروسکوپ الکترونی روبشی با بزرگنماییهای مختلف بررسی شد. دیواره سلولی در نمونهای دچار تضعیف شده و در حال فروپاشی است. همچنین رشد قارچها در میان ساختار چوبی به وضوح دیده میشود. در دو نمونه دیگر، دیوارههای سلولزی به شدت دچار اضمحلال شده و شاهد گسستگی و گسیختگی بین لایههای سلولزی هستیم.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد چوب استفاده شده برای شیرسرهای تاریخی، راش و چوب بلندمازو است. همچنین قارچ‌هایی از نوع آسپرژیلوس تریوس، آلترناریا، آسپرژلوس نایجر و کلادوسپوریوم در ساختار چوب شناسایی شد. در ادامه، تخریب دیواره سلولی و اضمحلال ساختار چوب شناسایی گردید. همچنین از رنگهای آبی لاجورد، قرمز سرنج، گلسفید و مخلوط رنگ سیاه کربن و سیاه آهن بر روی چوبهای تاریخی به عنوان نقش و نوشتار استفاده شده است. این مطالعه میتواند در جهت حفظ صحیح آثار چوبی تاریخی منطقه گرگان اهمیت بسزایی داشته باشد.
مقاله پژوهشی
حفاظت و اصلاح چوب
حمید رضا زارعی؛ رضا حاجی حسنی؛ سیده معصومه زمانی؛ کامیار صالحی
چکیده
سابقه و هدف: چوب با توجه به ماهیت طبیعی آن، دارای محدودیت‌هایی در خواص و کاربرد است که برای رفع آنها، نیاز به اصلاح دارد. اصلاح چوب معمولاً با اهداف مختلف و روشهای متعددی انجام میشود. یکی از روشهای اصلاح چوب، استفاده از تیمارهای حرارتی به‌منظور بهبود ثبات ابعادی و افزایش دوام بیولوژیکی چوب است؛ اما آنچه مسلم است آن است که اصلاح ...
بیشتر
سابقه و هدف: چوب با توجه به ماهیت طبیعی آن، دارای محدودیت‌هایی در خواص و کاربرد است که برای رفع آنها، نیاز به اصلاح دارد. اصلاح چوب معمولاً با اهداف مختلف و روشهای متعددی انجام میشود. یکی از روشهای اصلاح چوب، استفاده از تیمارهای حرارتی به‌منظور بهبود ثبات ابعادی و افزایش دوام بیولوژیکی چوب است؛ اما آنچه مسلم است آن است که اصلاح حرارتی چوب بر سایر خواص فیزیکی و مکانیکی چوب نیز تأثیرگذار است. اصلاح حرارتی چوب در حضور اکسیژن سبب اکسیداسیون ساختار شیمیایی چوب شده و منجر به کاهش خواص فیزیکی و مکانیکی چوب می‌گردد. ازاین‌رو حذف اکسیژن در طول فرایند تیمار حرارتی میتواند سبب کاهش اثرهای تخریبی این تیمار گردد. در این بررسی با به‌کارگیری فرایند روغن- گرمایی (Thermo-oil) و حذف اکسیژن در طول فرایند، به ارزیابی تأثیر این تیمار بر عملکرد قارچ عامل پوسیدگی سفید (Trametes versicolor) پرداخته شده است. همچنین تأثیر تیمار حرارتی (فرایند روغن- گرمایی) در محیط فاقد اکسیژن بر خواص مهندسی گونههای چوبی غان و کاج ارزیابی شد.مواد و روش‌ها: در این بررسی نمونههای مورد نظر از دو گونه چوبی غان (Betula SP.) و کاج (Pinus SP.) تهیه شدند. تیمار گرمایی نمونههای مورد نظر با استفاده از فرایند روغن- گرمایی، در یک سیلندر مجهز به سیستم فشار و خلأ انجام شد. همچنین از روغن بازیافت شده صنعتی برای تیمار گرمایی نمونهها استفاده گردید. دما و زمان مورد استفاده در این تیمار به ترتیب 195 درجه سانتی‌گراد و 5 ساعت در نظر گرفته شد. در پایان فرایند تیمار، روغن مورد استفاده از سیلندر اصلی به داخل مخزن روغن تخلیه شده و پس از اعمال خلأ نمونهها از داخل سیلندر خارج گردیدند. به‌منظور بررسی مقاومت بیولوژیکی و نیز خواص فیزیکی و مکانیکی (جذب آب و واکشیدگی، دانسیته، کاهش وزن، مقاومت خمشی، مقاومت به فشار موازی الیاف و مقاومت به ضربه) از چوبهای تیمار شده و شاهد، نمونههای آزمونی در ابعاد استاندارد تهیه گردید. به‌منظور تجزیه‌وتحلیل آماری از نرمافزار SPSS استفاده شد. از آزمون تجزیه واریانس ANOVA نیز برای مقایسه بین گروهها استفاده شد.یافته‌ها: بررسی نتایج به‌دست‌آمده نشان داد که تیمار روغن- گرمایی میتواند سبب کاهش عملکرد قارچ عامل پوسیدگی سفید و نیز اثرگذاری کمتر این قارچ بر خواص فیزیکی و مکانیکی هر دو گونه چوبی گردد. همچنین نتایج نشان داد که تیمار روغن- گرمایی سبب بهبود ویژگیهای فیزیکی و کاهش ویژگیهای مکانیکی به‌استثنای مقاومت فشاری موازی الیاف گردید.نتیجه‌گیری: تیمار روغن-گرمایی در درجه حرارت بالا سبب تغییرات ساختاری چوب شده و ویژگیهای فیزیکی و مکانیکی چوب را تحت تأثیر قرار می‌دهد. همچنین تغییرات ساختاری به وجود آمده در اثر تیمار حرارتی میتواند عاملی مؤثر و بازدارنده بر اثرگذاری و عملکرد قارچ عامل پوسیدگی سفید بر خواص فیزیکی و مکانیکی چوب باشد.
مقاله پژوهشی
تبدیل شیمیایی
رامین ویسی
چکیده
سابقه و هدف: سالانه مقادیر زیادی گونههای دست کاشت سازگار با محیط نیمه‌خشک کلان‌شهر تهران کاشته میشود. در این میان، گونههای دست کاشت چنار و کاج تهران علاوه بر ایجاد فضای سبز و با نشاط شهری، میتوانند نقش زیادی در جذب عناصر فلزی و اجزای موجود در هوای آلوده شهر تهران داشته باشند. این تحقیق با هدف شناسایی و مقایسه عناصر فلزی موجود ...
بیشتر
سابقه و هدف: سالانه مقادیر زیادی گونههای دست کاشت سازگار با محیط نیمه‌خشک کلان‌شهر تهران کاشته میشود. در این میان، گونههای دست کاشت چنار و کاج تهران علاوه بر ایجاد فضای سبز و با نشاط شهری، میتوانند نقش زیادی در جذب عناصر فلزی و اجزای موجود در هوای آلوده شهر تهران داشته باشند. این تحقیق با هدف شناسایی و مقایسه عناصر فلزی موجود در چوب، پوست و برگ چنار و کاج الداریکا با استفاده از روش جذب اتمی شعله انجام شد. مواد و روش‌ها: در این تحقیق تعداد 20 نمونه آزمونی جداگانه از برگ، چوب و پوست درخت چنار و کاج الداریکا دست‌کاشت به‌صورت تصادفی از منطقه 4 شهری تهران انتخاب گردید. طبق آزمونهای استاندارد TAPPI ابتدا آرد برگ، چوب و پوست نمونهها و درصد خاکستر آنها اندازهگیری شد. سپس با کمک اسید نیتریک 65 درصد و به‌مدت یک ساعت، محلول حاوی عناصر فلزی از خاکستر جداسازی شد. در این تحقیق از دستگاه اسپکتروفوتومتری جذب اتمی برای تعیین نوع و درصد یونهای فلزی جذب شده در چوب، پوست و برگ چنار و کاج الداریکا استفاده گردید.یافته‌های تحقیق: نتایج نشان داد که بیشترین خاکستر در پوست چنار و کمترین آن در چوب چنار مشاهده شد. بیشترین میزان جذب یون آهن در برگ چنار و کمترین آن در چوب چنار وجود داشت. میزان جذب یون آهن در پوست کاج بیشتر از چوب و برگ آن و در برگ چنار نیز بیشتر از چوب و پوست آن است. بیشترین میزان جذب یون پتاسیم در برگ کاج دست کاشت و کمترین آن در پوست کاج الداریکا مشاهده شد. میزان جذب یون پتاسیم در برگ کاج بیشتر از چوب و پوست آن و در پوست چنار بیشتر از چوب و برگ آن است. همچنین جذب یون پتاسیم در چنار بیشتر از کاج الداریکا است. بیشترین میزان جذب یون مس در برگ کاج دست کاشت و کمترین آن در چوب چنار مشاهده شد. میزان جذب یون مس در برگ بیشتر از پوست و چوب هر دو گونه است. همچنین جذب یون مس در کاج الداریکا بیشتر از چنار بود. بیشترین میزان جذب یون سرب در پوست کاج دست کاشت و کمترین آن در چوب چنار و چوب کاج الداریکا مشاهده شد. میزان جذب یون سرب در پوست بیشتر از برگ هر دو گونه و در کاج الداریکا بیشتر از چنار است. بیشترین میزان جذب یون روی در برگ چنار و کمترین آن در چوب چنار وجود داشت. میزان جذب یون روی در پوست کاج دست کاشت بیشتر از برگ و چوب آن و در برگ چنار بیشتر از پوست و چوب آن است. بیشترین میزان جذب یون نیکل در برگ چنار و برگ کاج و کمترین آن در چوب چنار وجود داشت. میزان جذب یون نیکل در برگ چنار و کاج دست کاشت بیشتر از پوست و چوب آنهاست. همچنین بین دو گونه میزان جذب یون نیکل در کاج بیشتر از چنار دست کاشت است.نتیجه‌گیری: به‌طورکلی، نتایج نشان داد که برگ و بعد پوست در هر دو گونه نقش زیادی در جذب یونهای فلزی موجود در هوا دارد. همچنین اهمیت گونه کاج در جذب عناصر فلزی مانند نیکل، روی، سرب، آهن و مس به دلیل همیشه سبز بودن بیشتر از گونه چنار است. چوب کاج و چنار کمترین اهمیت را در جذب عناصر سنگین داشتند. درصورتی‌که اهمیت پوست در جذب سرب بیشترین مقدار است. به‌عبارت‌دیگر، در مناطق شهری مانند تهران که آلودگی هوا اهمیت زیادی دارد، کاشت گونه کاج مؤثرتر از چنار به نظر میرسد.
)