نویسندگان

1 دانشیار، گروه علوم و صنایع چوب و کاغذ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

2 دانش¬آموخته کارشناسی ارشد، گروه علوم و صنایع چوب و کاغذ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

3 دانشیار گروه علوم و صنایع چوب و کاغذ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

4 استادیار گروه علوم و صنایع چوب و کاغذ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

چکیده

چکیده:
آناتومی چوب درختان علاوه بر تاثیر­پذیری از صفات والدین (ژن) متأثر از عوامل محیطی است. یکی از این عوامل محیطی فرسایش خاک است که تأثیرهای قابل توجهی بر روی ویژگی­های آناتومی چوب ریشه درختان دارد. درخت ارس (Juniperus excelsa) یکی از سوزنی­برگان بومی ایران و دارای دیرزیستی بالا بوده و در نتیجه مطالعه آناتومی چوب ریشه آن در دو حالت داخل و خارج از خاک می­تواند بیانگر اثرات فرسایش خاک بر روی ویژگی­های آناتومیکی چوب ریشه این گونه باشد.  بدین منظور از پوست و چوب ریشه­های چند درخت گونه ارس در داخل خاک و بیرون­زده از خاک نمونه­برداری و از آنها توسط میکروتوم مقاطع نازک میکروسکوپی تهیه و صفت‌های آناتومیکی آنها مطالعه و مقایسه شد. نتایج نشان داد که حلقه­های رویشی نمونه چوب ریشه داخل خاک از یک ردیف چوب تابستانه تشکیل شده است و با شروع پدیده بیرون­زدگی از خاک در مقطع عرضی از ضخامت حفرات سلولی در بخش بهاره و تابستانه کاسته شده و سلول­های چوبی در ظاهر ضخیم­تر به­نظر می­رسد و همچین بر مقدار چوب تابستانه افزوده می­شود. پارانشیم­های طولی حاوی مواد رنگی سیاه رنگ در بخش بیرون­زده چوب ریشه به­فراوانی مشاهده می­شود. ضمناً با شروع پدیده بیرون­زدگی از ضخامت پوست بخش بیرون­زده از خاک کاسته شده و ضخامت لایه آبکش و پریدرم آن به بزرگی ریشه داخل خاک نمی­باشد.

کلیدواژه‌ها

- پارساپژوه.، د و فریتس شواین گروبر.1372. اطلس چوبهای شمال ایران. انتشارات دانشگاه تهران. 136 صفحه.
- پورطهماسی، ک.، پارساپژوه، د.، مروی­مهاجر، م. و علی­احمد­کروری، س. 1387. ارزیابی رویش شعاعی درختان ارس (Juniperus polycarpos C. Koch) در سه رویشگاه ایران با استفاده از دانش گاهشناسی درختی. فصلنامة علمی - پژوهشی تحقیقات جنگل و صنوبر ایران. جلد 16 شمارة 2، ( 342- 347).
- ثاقب طالبی،  خسرو ،  ساجدی، تکتم و یزدیان، فرشاد. 1384. نگاهی به جنگلهای ایران. انتشارات موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع. چاپ دوم. 581 صفحه.
- نیلوفری، پرویز. 1364. چوب شناسی. انتشارات دهخدا. 219 صفحه.
-Antonova, G.F, and Slasova,V.V.,1993.Efects of environmental factors on wood formation in scots pine stems,trees,7,214-219.
-Antonova,G.F,and Slasova,V.V.,1997.Efects of environmental factors on wood formation in larch(Larix sibirica Ldb.)Stems,Trees,11,462-468.
-Brauning, A.,1999. Dendroclimatological potential of drought-sensitive tree stands in Southern Tibet for the reconstruction of the monsoonal activity.IAWA journal 20(3: 325-338.)
-Chaffey, N.J, 2002. Wood formation in trees—cell and molecular biology techniques. London/New York: Taylor and Francis
-De Magistris AA, Castro MA. 2001 Bark anatomy of southern South American Cupressaceae. IAWA J. 22. (4): 367-383.
-Fritts, H. C., 1976. Tree Rings and Climate. New York: Academic Press.
-Franklin G.L.1945. Preparation of thin sections of synthetic resins and wood-resin composites, and a new macerating method for wood. Nature 155, 51–59.
-Gartner, G.,2006. The applicability of roots in dendrogemorfology.1, 120-124.
-Hitz, O.M., Gärtner, H., Heinrich, I., Monbaron, M. (2008). Wood anatomical changes in roots of European ash (Fraxinus excelsior L.) after exposure. Dendrochronologia 25, 145–152.
-Hitz, O.M., Gärtner, H., Heinrich, I., Monbaron, M. (2008). Application of ash (Fraxinus excelsior L.) roots to determine erosion rates in mountain torrents. Catena 72 248–258.
-IAWA Committee.2004. IAWA list of microscopic features for softwood identification by an IAWA Committee: Richter,H.G.; Grosser,D.; Heinz,I.; Gasson,P.E.(eds) IAWA Bull.n.s. 25(1):1-70.
-Ruzin, S.E. (1999). Plant Microtechnique and Microscopy. New York: Oxford University Press.
-Speer, J.H., 2010. Fundamentals of Tree-Ring Research. The University of Arizona Press. Tucson, 333p.
-Schweingruber, Fritz H., 1988.  Tree Rings: Basics and Applications of Dendrochronology. Boston: D. Reidel Publishing Co.
-Schweingruber, F.H., Borner, A., Schulze, E.-D., 2006. Atlas of woody plant stems. Evolution, Structure, and Environmental Modifications. Springer.
-Stokes, M. A. and Terah L. Smiley, 1968. An Introduction to Tree-ring Dating. University of Chicago Press, Chicago, Illinois.
-Yaman, B., 2007. Aatomy of Lebanon cedar (Cedrus libani A.Rich) wood with indented growth rings, Acta Biologica cracoviensia Series Botanica 49/1: 19–23.
-Welle, B.J.H. 1998. investigation of the wood  anatomy of juniperus (Cupressaceae)for taxonomic utilization. Phytologia,  84(5): 354-362.