نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• علی اکبر عنایتی ¹
• حمید هاتف نیا ²

¹ استاد، گروه علوم و صنایع چوب و کاغذ، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران

² کارشناس ارشد صنایع چوب، گروه علوم و صنایع چوب و کاغذ ، دانشگاه تهران

چکیده

زیست تخریب‌پذیری چوب و فراورده‌های ساخته‌شده از آن، یکی از مهمترین معایب این ماده با ارزش و تجدیدپذیر است که عمر مفید آنها را کاهش می‌‌دهد. روش‌های مختلفی برای افزایش دوام طبیعی چوب و فراورده‌های آن وجود دارد که در بیشتر آنها از مواد شیمیایی استفاده می‌شود. تیمار گرمایی روش مطلوب و دوستدار محیط‌زیست است که طی سال‌های گذشته بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در این تحقیق اثر پیش تیمار بخارآب بر دوام در برابر قارچ تخته خرده چوب بررسی شد. تیمار گرمایی خرده‌های چوب با در نظر گرفتن دو متغیر دما در چهار سطح (155، 165، 175 و 185 درجه سلسیوس) و زمان اثرگذاری دما در دو سطح (15 و 30 دقیقه) اجرا شد. مقدار همی سلولز، مواد استخراجی خرده‌های چوب و همچنین رطوبت تعادل و کاهش جرم نمونه‌های تهیه شده از تخته‌های آزمونی (برای تعیین دوام طبیعی آنها) اندازه‌گیری شد. نتایج نشان دادند با افزایش دما و زمان اثرگذاری آن در فرایند تیمار گرمایی، مقدار مواد استخراجی خرده‌های چوب افزایش اما مقدار همی سلولز آنها و نیز رطوبت تعادل تخته‌ها کاهش و دوام طبیعی تخته‌ها به‌طور معنی‌داری بهبود یافت و در مطلوبترین شرایط تیمار گرمایی یعنی دمای 165 درجه سلسیوس و مدت زمان 30 دقیقه تغییرات کاهش وزن تخته‌ها (ناشی از عامل پوسیدگی سفید) با تغییرات درصد رطوبت تعادل، مقدار همی سلولزها و مقدار مواد استخراجی همبستگی بالایی را نشان دادند.

کلیدواژه‌ها

• تخته خرده چوب
• دوام طبیعی
• همی سلولزها
• مواد استخراجی
• رطوبت تعادل

موضوعات

• بیولوژی و حفاظت چوب