نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، دانشکده منابع طبیعی، عضو هیئت علمی، گروه علوم و صنایع چوب و کاغذ، دانشگاه زابل

2 کارشناس ارشد، علوم و صنایع چوب و کاغذ، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه زابل

چکیده

گونه سپستان (Cordia myxa L.) از تیره گاوزبانان (Boraginaceae) می‌باشد که با پراکندگی جغرافیایی در مناطق معتدل و گرمسیری ایران مانند حاشیه خلیج فارس بویژه بندرعباس و برخی از مناطق کرمان و سیستان و بلوچستان می‌روید که ویژگی‌های آناتومیکی آن تاکنون مورد مطالعه قرار نگرفته است. در این تحقیق، برخی از خصوصیات آناتومی شیمیایی و فیزیکی چوب درخت سپستان از منطقه ایرانشهر استان سیستان و بلوچستان اندازه‌گیری شد. مطالعات آناتومی نشان داد این گونه دارای آوند‌های با قطر متوسط دریچه آوندی ساده و روزنه های بین آوندی متناوب است. پره‌های چوبی آن از نوع ناهمگن و دارای کریستال‌های فراوان می‌باشد. بافت چوب به صورت پارانشیمی همراه با بلورهای منشوری فراوان می‌باشد و پارانشیم ها در مقطع عرضی با آرایش گروهی و پیوسته مشاهده شد. میانگین طول، قطر کلی، قطر حفره و ضخامت دیواره الیاف به ترتیب برابر با 1329، 5/33، 7/21 و 9/5 میکرون اندازه‌گیری شد. بررسی خصوصیات شیمیایی نیز نشان داد که چوب سپستان دارای میانگین سلولز 75/34، لیگنین 6/20، مواد استخراجی محلول در استون 88/7 و نیز خاکستر 9/8 درصد می‌باشد. نتایج همچنین نشان داد جرم ویژه این چوب برابر با 4/0 و میزان حداکثر همکشیدگی و واکشیدگی حجمی به ترتیب برابر با 98/10 و 34/12 درصد می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

-Aberoumand, A., 2011. Preliminary Evaluation of Some Phytochemical and Nutrients Constituents of Iranian Cordia myxa Fruits. International Journal of Agricultural and Food Science, 1(2): 30–33.
-Barajas-Morales, J., 1985. Wood structural differences between trees of two tropical forests in Mexico. IAWA Bulletin, 6(4): 355–364.
-Borhidi, A.E., Gondáry, Zs., and Orosz, K., 1988. The reconsideration of the genus Cordia L. Acta Botanica Hungarica, 34: 375–423.
-Canny, M.J., 1997. Tyloses and the maintenance of transpiration. Annals of Botany, 80: 565–570.
-Carlquist, S., 2001. Comparative Wood Anatomy. Systematic, Ecological, and Evolutionary Aspects of Dicotyledon Wood, 2nd Ed., Springer-Verlag, Berlin, Germany, 448 pp.
-Franklin, G.L., 1954. A rapid method for softening wood for microtome sectioning. Tropical woods, 88: 35-36.
-Gholizadeh Sarcheshmeh, T., Farajpour Roudsari, A., and Tabei, A., 2013. Comparative study of chemical components and morphological features of trunk and cone fibers from loblolly pine grown in Gilan province. Iranian Journal of Wood and Paper Science Research, 28 (3): 545–560. (In Persian).
-Gorgij, R., Tarmian, A., Nasiriani, S., and Oladi, R., 2014. Some anatomical, physical and chemical properties of toothbrush wood (Salvadora persica L.) grown in Zabol region. Iranian Journal of Wood and Paper Science Research, 29 (1): 132–141. (In Persian).
-Gottwald, H., 1982. First Description of the Wood Anatomy of Antrophora, Lepidocordia and Pteleocarpa (Boraginaceae). IAWA Bulletin new series, 3(3–4): 161–165.
Gottwald, H., 1983. Wood anatomical studies of Boraginaceae (sl): 1. Cordioideae. IAWA Bulletin new series, 4(2-3), 161-178.
-IAWA Committee, 1989. IAWA list of microscopic features for hardwood identification by an IAWA Committee. E. A. Wheeler, P. Baas & P. E. Gasson (eds.) IAWA Bull. n.s.10(3): 219-332.
-Johansen, D.A., 1940. Plant microtechnique. McGraw- Hill Book Co, New York, 194 pp.
-McElrone, A.J., Grant, J.A., and Kluepfel, D.A., 2010. The role of tyloses in crown hydraulic failure of mature walnut trees afflicted by apoplexy disorder. Tree Physiology, 30(6): 761–-772.
-Pearson, R.S., and Brown, H.P., 1932. Commercial timbers of India: their distribution, supplies, anatomical structure, physical and mechanical properties and uses. Volumes I & II, Central Publication Branch, Government of India, 1150 pp.
-Polhill, R.M., 1991. Flora of Tropical East Africa. Taylor & Francis, 474 pp.
-Schmelzer, GH., Gurib-Fakim, A., Arroo, R., Bosch, CH., De-Ruijter, A. and Simmonds, M.S.J., 2008. Plant Resources of Tropical Africa 11(1) – Medicinal Plants 1. Backhuys Publishers, Wageningen, Netherlands, 790 pp.
-Schweingruber, F.H., Borner, A., and Schulze, E.D., 2006. Atlas of woody plant stems: Evolution, Structure, and Environmental Modifications, . New York, NY, USA: Springer.
-Toghraei, N., Azizi Heris, E., and Parsapajouh, D., 1993. Anatomical characteristics of saxaul wood (Haloxylon) in Iran (Sistan-Baluchestan Province). Pajouhesh & Sazandegi, 81: 2-12. (In Persian).
-Zargari, A., 1989. Herbal plants. Third volume, Tehran university pub, 894 pp. (In Persian).