مطالب عمومی
شناسنامه علمی شماره
مقاله پژوهشی
تبدیل شیمیایی
خدیجه خرم مرگاوی؛ نورالدین نظرنژاد؛ سید مجید ذبیح زاده
چکیده
سابقه و هدف: آلودگی پساب کارخانهها و در پی آن منابع آبهای سطحی و زیرزمینی با فلزات سنگین یکی از مشکلاتی است که سلامتی انسان و سایر موجودات را تهدید میکند. این فلزات به صورت محلول در آب به خاک وارد شده و باعث آلودگی آبهای سطحی، زیرزمینی و خاک میشوند. در این راستا، این تحقیق به بررسی فلزات سنگین در پساب کارخانه کاغذ ...
بیشتر
سابقه و هدف: آلودگی پساب کارخانهها و در پی آن منابع آبهای سطحی و زیرزمینی با فلزات سنگین یکی از مشکلاتی است که سلامتی انسان و سایر موجودات را تهدید میکند. این فلزات به صورت محلول در آب به خاک وارد شده و باعث آلودگی آبهای سطحی، زیرزمینی و خاک میشوند. در این راستا، این تحقیق به بررسی فلزات سنگین در پساب کارخانه کاغذ قبل و بعد از فرایند تصفیه میپردازد. از آنجایی که روش جذب سطحی با استفاده از جاذبها روشی مناسب و مطابق با استانداردهای زیست‌محیطی میباشد، در این تحقیق جاذب از روزنامه باطله تهیه شده و کارایی این جاذب در جذب فلزات مس، سرب و کادمیم مطالعه شد.مواد و روش ها: آزمایش‌های جذب با هدف بررسی تأثیر زمان تماس جاذب روزنامه باطله با فلزات و تاثیر مقدار جاذب روزنامه باطله روی جذب فلزات سنگین انجام گردید. برای اینکار روزنامههای باطله ابتدا بوسیله سدیم بی کربنات به مدت یک ساعت تیمار شده و سپس بوسیله 5% دی سدیم هیدروژن فسفات به مدت 4 ساعت در دمای 100 درجه رفلکس شدند و در نهایت شستشو گردیدند. محلولهای آبی با غلظت اولیه ppm30 برای سه فلز سرب، مس و کادمیم از طریق رقیق کردن محلول استاندارد با آب مقطر تهیه شدند. مقدار مشخصی از جاذب به 10 میلی لیتر از هر محلول اضافه شده و در یک لرزاننده مکانیکی برای زمانهای مشخصی بهم زده شدند. سپس توسط کاغذ صافی، تصفیه شده و با دستگاه اسپکتروسکوپی جذب اتمی آنالیز شدند. فاز جامد نمونه پساب پس از خشک شدن، بوسیله نیتریک اسید با نسبت یک به پنج مورد هضم اسیدی قرار گرفتند. سپس نمونههای هضم شده پس از شستشو با دستگاه طیف سنجی جذب اتمی مورد آنالیز قرار گرفتند.نتایج: نتایج حاصل از بررسی پساب در حوضچه های قبل و بعد از تصفیه نشان داد که مقدار اولیه فلزات سرب، مس و کادمیم در پساب قبل از تصفیه به ترتیب ppm 0/2129 ،0/5983 و 0/0004 بوده که بعد از فرایند تصفیه به ترتیب ppm 0/0469 ،0/134 و 0/0001 به‌دست آمد. همچنین طبق نتایج، با توجه به اینکه در مقادیر مصرف جاذب و زمانهای تیمار میزان جذب بالا و یکسان بوده است؛ مقدار و زمان تیمار مورد نظر در این آزمایش عامل مؤثر در مقدار جذب فلزات نبودهاند.نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نشان میدهد که جاذب کاغذ روزنامه باطله جاذب مناسبی برای حذف این فلزات سنگین از محلولهای آبی میباشد، زیرا از ظرفیت جذب بالایی برخوردار است و از سوی دیگر هزینه کمتری برای تهیه آن نیاز میباشد. این دو عامل جاذب کاغذ روزنامه باطله را به یک ماده مناسب با شرایط بالقوه برای حذف فلزات سنگین از پسابهای آلوده تبدیل میکند.
مقاله پژوهشی
مدیریت و اقتصاد چوب
میثم مهری چروده؛ شادمان پورموسی؛ آژنگ تاج دینی؛ عباس تمجیدی؛ وحید رضا صفدری
چکیده
سابقه و هدف: سازمان‌های صنایع سلولزی با بهبود بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها سعی دارند برای انجام فرایندهای اصلی تولید و ارائه خدمات خود به مشتریان، راهبرد‌های مناسبی را پایه‌ریزی کنند. نگرانی‌های زیست‌محیطی، کمبود انرژی، کاهش منابع طبیعی و افزایش رقابت در بین سازمان‌ها سبب شده است بررسی زنجیره تأمین پایدار از نظر هزینه برای موفقیت ...
بیشتر
سابقه و هدف: سازمان‌های صنایع سلولزی با بهبود بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها سعی دارند برای انجام فرایندهای اصلی تولید و ارائه خدمات خود به مشتریان، راهبرد‌های مناسبی را پایه‌ریزی کنند. نگرانی‌های زیست‌محیطی، کمبود انرژی، کاهش منابع طبیعی و افزایش رقابت در بین سازمان‌ها سبب شده است بررسی زنجیره تأمین پایدار از نظر هزینه برای موفقیت در بازار از اهمیت ویژه‌ای برخوردار باشد. هدف از انجام این پژوهش، شناسایی شاخص‌های مؤثر برای مدل پایداری زنجیره تأمین استوار در صنایع سلولزی با روش‌های تصمیم‌گیری چند هدفه است.
مواد و روش‌ها: این پژوهش در زمره تحقیقات اکتشافی و از نظر جهت‌گیری، کاربردی و از لحاظ روش، کمی- کیفی است که از راهبرد تئوری داده بنیاد استفاده کرده است. ابزار گردآوری اطلاعات در بخش کیفی با هدف شناسایی مؤلفه‌ها و زیرمؤلفه‌های پایداری زنجیره تأمین استوار، مصاحبه عمیق و نیمه‌ساختاریافته با روش نمونه‌گیری هدفمند بود. در بخش کمی پژوهش، پرسش‌نامه‌ای محقق ساخته طراحی شد. داده‌های به‌دست‌آمده با استفاده از روش ویکور و آنتروپی شانون برای اندازهگیری متغیرها و وزن‌دهی استفاده شدند.
نتایج: با بهره‌گیری از روش‌های کیفی، یازده مؤلفه اصلی و سی زیرمؤلفه برای پایداری زنجیره تأمین استوار شناسایی شدند. با بررسی روابط و رتبه‌بندی شاخص‌ها با استفاده از روش‌های کمی، شاخص‌های انبارداری سبز با مقدار عددی 0/133 و بهبود مستمر با مقدار عددی 0/134 به‌عنوان مؤلفه‌های برتر انتخاب گردیدند. براساس شاخص ویکور مؤلفه‌های انبارداری سبز، بهبود کیفیت، ثبات اقتصادی، فشارهای درون سازمانی، توانمندی‌های فناوری اطلاعات، تعهد و راهبرد شرکت، بهینه‌سازی لجستیک، ارزش‌های اجتماعی، فشارهای نهادی، همکاری تأمین‌کننده راهبردی و حفظ محیط‌زیست به ترتیب بر پایداری زنجیره تأمین استوار در صنایع سلولزی تأثیرگذارند.
نتیجه‌گیری: به دلیل نیاز به کوتاه کردن فاصله برای نیل به پایداری در انبارداری سبز و بهبود کیفیت، سازمان‌های صنایع سلولزی در کشور با بهره‌گیری از نتایج این تحقیق می‌توانند برای افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌های سازمان با هدف پایداری زنجیره تأمین، الگوهای مناسبی مانند استفاده بیشینه از محل ذخیره و انبارها، کاهش هزینه‌های بازیابی و ذخیره مواد اولیه و محصول، کاهش مصرف انرژی موضوعات انبارداری سبز را بهینه نمایند؛ از سویی با ایجاد رویه‌های استانداردسازی، ارزیابی، حسابرسی و گرفتن بازخوردهای مناسب می‌توانند در مسیر بهبود مستمر کسب‌وکار قرار بگیرند.
مقاله پژوهشی
تبدیل شیمیایی
زهرا دائی پور؛ امیر لشگری؛ مهران روح نیا؛ احمد جهان لتیباری؛ وحیدرضا صفدری
چکیده
سابقه و هدف: امروزه اهمیت تیمارهایی مانند آبشویی و اتانول-استنشویی برای بهبود ویژگیهای آکوستیک چوب مورد توجه سازندگان سازآلات موسیقی قرار گرفته است. مواد استخراجی چوب در فهرست آن دسته از موادی هستند که بیشتر نقش ساختمانی ندارد و تخلیه هدفمند و صحیح آنها میتواند بدون کاهش سفتی، چوب را سبک کند. انجام پیش‌تیمارهایی از قبیل تخمیر ...
بیشتر
سابقه و هدف: امروزه اهمیت تیمارهایی مانند آبشویی و اتانول-استنشویی برای بهبود ویژگیهای آکوستیک چوب مورد توجه سازندگان سازآلات موسیقی قرار گرفته است. مواد استخراجی چوب در فهرست آن دسته از موادی هستند که بیشتر نقش ساختمانی ندارد و تخلیه هدفمند و صحیح آنها میتواند بدون کاهش سفتی، چوب را سبک کند. انجام پیش‌تیمارهایی از قبیل تخمیر با مخمر نان (قبل از فرایند آبشویی و اتانول-استنشویی) میتواند موجب خروج بیشتر مواد استخراجی از چوب گردد. در این مطالعه به بررسی اثر تیمارهای آبشویی و اتانول-استنشویی و پیشتیمار تخمیر بر خواص آکوستیک گونه ون (Fraxinus excelsior) پرداخته شده است.مواد و روش ها: چوب ون (Fraxinus excelsior) مورد نیاز از درون چوب یک الوار تجاری تهیه شده و تعداد 38 عدد تیر کوچک شعاعی با ابعاد اسمی 150×12×2 میلیمتر (طولی، شعاعی، مماسی) از قسمت درون چوب آن استخراج گردید. آزمونههای منتخب پس از رسیدن به رطوبت تعادل 12 درصد در شرایط کلیماتیزه، به‌منظور اندازهگیری ویژگیهای اولیه فیزیکی و آکوستیکی مورد آزمون ارتعاش اجباری در تیر دو سر آزاد قرار گرفتند. پس‌ازآن، آزمونههای اولیه به‌صورت تصادفی به دو گروه 19 آزمونهای تقسیم شدند. دسته اول بدون پیشتیمار و دسته دوم با پیشتیمار تخمیر در فرایند حذف مواد استخراجی توسط آب و بعد توسط ترکیب اتانول- استن قرار گرفتند. پس از هریک از مراحل آبشویی و حذف مواد استخراجی محلول در اتانول- استن، آزمون ارتعاش اجباری در تیر دو سر آزاد بر روی آزمونهها انجام گردید و خواص آکوستیکی آزمونهها اندازهگیری شد.نتایج: آبشویی بدون پیشتیمار با مخمر نان باعث کاهش جزئی و با پیشتیمار، باعث کاهش معنیدار مقادیر دانسیته شد (به ترتیب: 1/75 و 7/39 درصد). در حالی که فرایند حذف مواد استخراجی (با پیشتیمار و بدون پیشتیمار) توسط الکل-استن باعث کاهش معنیدار مقادیر دانسیته گردید (به ترتیب: 2/27 و 8/71 درصد). مقادیر مدولالاستیسیته در اثر آبشویی بدون پیشتیمار و با پیشتیمار، کاهش معنیدار از خود نشان دادند (به ترتیب: 11/37 و 16/47 درصد). فرایند حذف مواد استخراجی توسط اتانول- استن نیز در آزمونههای پیشتیمار نشده و پیشتیمار شده کاهش معنیدار مقادیر مدولالاستیسیته را در پی داشتند (به ترتیب: 13/87 و 20/93 درصد). آبشویی بدون پیشتیمار با مخمر نان و با پیشتیمار، باعث کاهش معنیدار مقادیر میرایی ارتعاش شده است که در این بین آزمونههای پیشتیمار شده درصد افت بیشتری در مقادیر حاصل از میرایی ارتعاش داشتهاند (به ترتیب: 13/87 و 20/93 درصد). فرایند حذف مواد استخراجی توسط الکل-استن مانند آبشویی باعث کاهش معنیدار مقادیر میرایی ارتعاش شده است که در این بین آزمونههای پیشتیمار شده، درصد افت بیشتری در مقادیر حاصل از این ویژگی را از خود نشان دادند (به ترتیب: 3/03 و 18/01 درصد). در این فاکتور نیز فرایند حذف مواد استخراجی محلول در اتانول- استن (با پیشتیمار و بدون پیشتیمار) نسبت به آبشویی، افت بیشتری را در مقادیر میرایی ارتعاش در پی داشته است (به ترتیب: 6/67 و 20/85 درصد). کارایی تبدیل آکوستیک در اثر آبشویی بدون پیشتیمار با مخمر نان باعث افزایش جزئی شد، در حالی که پیشتیمار سبب افزایش معنیدار مقادیر کارایی تبدیل آکوستیک گردید (به ترتیب: 0/44 و 25/24 درصد). فرایند حذف مواد استخراجی توسط الکل-استن نیز باعث افزایش معنیدار مقادیر کارایی تبدیل آکوستیک شد که در این بین آزمونههای پیشتیمار شده، درصد رشد بیشتری را در مقادیر حاصل از این ویژگی از خود نشان دادند (به ترتیب: 3/41 و 28/90 درصد).نتیجه گیری: هر دو شیوه آبشویی و اتانول-استنشویی در بهبود ویژگیهای فیزیکی (دانسیته) و آکوستیک (مدولالاستیسیته، میرایی ارتعاش و کارایی تبدیل آکوستیک) مفید بودند. در این بین اثر اتانول-استنشویی بیش از اثر آبشویی بود. پیشتیمار تخمیر با مخمر نان باعث بهبود عملکرد تیمارهای آبشویی و اتانول-استن شویی شد.
مقاله پژوهشی
خمیر کاغذ و کاغذ
امیرحسین قاسمی؛ نورالدین نظرنژاد؛ شقایق رضانژاد؛ سید حسین شریفی
چکیده
سابقه و هدف: عصاره برخی از گیاهان دارویی، قابلیت ایجاد خاصیت ضدباکتریایی دارد. از طرف دیگر عصاره گیاهی جزو مواد آلی و طبیعی و دوست‌دار محیط زیست میباشد. در سال‌های اخیر ساخت مواد بسته‌بندی زیست‌محیطی و ایمن مورد توجه دانشمندان و صنعتگران قرار گرفته است. کاغذ یکی از گزینه‌های زیست‌تخریب‌پذیر و ارزان جهت بسته‌بندی در صنایع مختلف ...
بیشتر
سابقه و هدف: عصاره برخی از گیاهان دارویی، قابلیت ایجاد خاصیت ضدباکتریایی دارد. از طرف دیگر عصاره گیاهی جزو مواد آلی و طبیعی و دوست‌دار محیط زیست میباشد. در سال‌های اخیر ساخت مواد بسته‌بندی زیست‌محیطی و ایمن مورد توجه دانشمندان و صنعتگران قرار گرفته است. کاغذ یکی از گزینه‌های زیست‌تخریب‌پذیر و ارزان جهت بسته‌بندی در صنایع مختلف از جمله صنایع غذایی است. همچنین مواد اولیه تشکیل دهنده کاغذ قابلیت اصلاح و تغییر با مواد مختلف را دارند. در نتیجه، می‌توان الیاف کاغذ را با عصاره‌های گیاهی تیمار کرده و در تولید کاغذهای تجدیدپذیر و با خاصیت ضدباکتریایی استفاده کرد. مواد و روش ها: در این پژوهش، از گیاه آویشن شیرازی جهت استخراج عصاره استفاده شد. آویشن تهیه شده از مزرعه تحقیقاتی، خشک و سپس پودر شد. آویشن پودر شده با استفاده از دستگاه التراسونیک تحت تیمار قرار گرفت. در این روش از دو دامنه 40 و 60 آمپلیتوت و در سه سطح زمانی 3، 6 و 9 دقیقه برای عصاره‌گیری استفاده شد. سپس کاغذها با عصاره گیاهی تهیه شده در دو مقدار 15 و 20 درصد بر اساس وزن خشک کاغذ با روش اسپری کردن عصاره بر سطح کاغذ تیمار شدند. بررسی ویژگی ضدباکتریایی کاغذها با دو باکتری اشرشیاکلای و استافیلوکوکوس اورئوس انجام شد. جهت بررسی ساختار شیمیایی عصاره گیاهی و کاغذ از طیف زیر قرمز تبدیل فوریه (FTIR) استفاده شد. همچنین جهت بررسی ترکیبات تشکیل دهنده عصاره گیاه آویشن با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی گازی(GC-MASS) انجام شد. ویژگیهای نوری کاغذ شامل درجه روشنی و ماتی و ویژگی مقاومتی کاغذهای تولید شده با مقاومت به کشش، پاره شدن و ترکیدن اندازهگیری گردید.نتایج : در نمونههای کاغذ تیمار شده با عصاره آویشن شیرازی استخراج شده به روش التراسونیک، بیشترین قطر هاله عدم رشد برای باکتری اشرشیاکلای در دامنه 40 و زمان 9 دقیقه و به اندازه 20 میلیمتر بود. همچنین بیشترین قطر هاله عدم رشد برای باکتری استافیلوکوکوس اورئوس در دامنه 60 و زمان 6 دقیقه و به اندازه 14 میلیمتر بود. با توجه به نتایج کاغذهای تولید شده نسبت به باکتری اشرشیاکلای پاسخ ضدباکتریایی بهتری نشان داده و هاله عدم رشد بزرگتری تشکیل گردید. ترکیبات شیمیایی موجود در عصاره گیاه آویشن با دستگاه کروماتوگرافی گازی شامل مواد مختلف مانند هگزان و فوران‌ها میباشد. مهم‌ترین ماده شیمیایی که موجب ایجاد ویژگی ضدباکتریایی در کاغذها شد، ماده ضدباکتری کارونون (Carvenone) بود که در عصاره آویشن شیرازی مشاهده شد. نتایج آزمونهای مقاومتی نشان داد که کاغذ تیمار شده با عصاره آویشن شیرازی استخراج شده با روش التراسونیک در دامنه 40 و زمان 3 دقیقه و مقدار مصرف 20 درصد بر اساس وزن خشک کاغذ بیشترین مقاومت به کشش و ترکیدن را نسبت به نمونههای تیمار شده دیگر نشان دادند. همچنین بیشترین مقاومت به پاره شدن کاغذ در نمونه تیمار شده با عصاره آویشن شیرازی استخراج شده در دامنه 60 و زمان 3 دقیقه و مقدار مصرف 15 درصد بر اساس وزن خشک کاغذ مشاهده شد. نتایج آزمونهای نوری نشان داد که کاغذهای تیمار شده با عصاره‌های گیاهی کاهش درجه روشنی و افزایش ماتی داشتند. نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که کاغذ به‌عنوان یک ماده زیست‌تخریب‌پذیر و دوست‌دار محیط زیست قابلیت تیمار با مواد ضدباکتریایی گیاهی و طبیعی مانند عصاره گیاه آویشن شیرازی را دارد. همچنین عصاره‌های گیاهی با توجه به اینکه جزو مواد ارزان، در دسترس و طبیعت محسوب میشوند، جایگزین مناسبی برای مواد غیرآلی و فلزی در تولید مواد با ویژگی ضدباکتریایی می‌باشند.
خمیر کاغذ و کاغذ
خمیر کاغذ و کاغذ
رامین ویسی؛ عیسی رضازاده؛ سید اسحق عبادی
چکیده
سابقه و هدف: امروزه با افزایش جمعیت، افزایش تقاضای مصرف کاغذ و مقوا و همچنین محدودیت بیشتر مواد اولیه مصرفی، تولید کاغذ از خمیرکاغذ های پربازده و مکانیکی جایگاه ویژه و خاص خود را پیدا کرده است. این خمیرکاغذها راندمان بیش از 85 درصد دارند و مقدار ماده چوبی حل شده در آن ها کمتر از خمیرهای شیمیایی و نیمه شیمیایی است، اما بعلت وجود لیگنین، ...
بیشتر
سابقه و هدف: امروزه با افزایش جمعیت، افزایش تقاضای مصرف کاغذ و مقوا و همچنین محدودیت بیشتر مواد اولیه مصرفی، تولید کاغذ از خمیرکاغذ های پربازده و مکانیکی جایگاه ویژه و خاص خود را پیدا کرده است. این خمیرکاغذها راندمان بیش از 85 درصد دارند و مقدار ماده چوبی حل شده در آن ها کمتر از خمیرهای شیمیایی و نیمه شیمیایی است، اما بعلت وجود لیگنین، مواد عصاره‌ای و یون‌های فلزی موجود در این خمیرکاغذ ها، مصرف آن ها را به زمان های کوتاه مدت محدود کرده است و در طولانی مدت دچار برگشت روشنی و زردشدگی نوری میشوند. این تحقیق با هدف تاثیر افشاندن DTPA، نانوسلولز و نانوکیتوزان بر ویژگیهای نوری خمیرکاغذ شیمیایی- مکانیکی (CMP) انجام گرفت. مواد و روش ها: به همین منظور، ابتدا مقداری ازخمیرشیمیایی-مکانیکی(CMP) رنگبری شده کارخانه چوب و کاغذ مازندران به عنوان نمونه شاهد انتخاب شد. از خمیرکاغذ‌های مذکور کاغذهایی با وزن پایه gr/m2 60 تهیه شد. در این تحقیق، نانوسلولز از نوع نانوسلولز فیبریله شده، با پتانسیل زتا منفی، که با روش مکانیکی تهیه شده، از شرکت دانش بنیان نانونوین پلیمر( پارک علم و فن آوری مازندران)(ساری-ایران)، با متوسط قطر الیاف 35 نانومتر و درصد خلوص حدود 99 درصد خریداری و در 2سطح 0 و 2 درصد بر روی کاغذ های حاصل از خمیرکاغذ CMP افشانده شد. نانوکیتوزان نیز که به صورت پودری کرم رنگ و شفاف میباشد، از شرکت Seafresh کشور تایلند با وزن ملکولی 270 کیلودالتون، درجه استیلاسیون 93 درصد تهیه شد. محلول نانوکیتوزان در 2سطح 0 و 2 درصد بر روی کاغذ های حاصل از خمیرکاغذ CMP افشانده شد. دی اتیلن تری آمین پنتا استیک اسید (DTPA) با مقدار مواد جامد 50 درصد و ویسکوزیته cps 25 از شرکت DIPER-Samchun (کره جنوبی) تهیه گردید. ابتدا مقداری DTPA بصورت محلول 0/5 درصد آماده سازی و سپس بر روی کاغذ های دست ساز افشانده شد. بعد از ساخت کاغذهای دست‌ساز 60 گرمی، عملیات افشاندن بر روی سطح تعدادی از نمونههای آزمونی با استفاده از 2 درصد نانو کیتوزان، 2 درصد نانوسلولز و 0/5 درصد DTPA ، به‌صورت جداگانه و همزمان و در زمان20 ثانیه و در فاصله 20 سانتی‌متر انجام شد. سپس با رعایت شرایط استاندارد، ویژگیهای نوری نمونه ها شامل روشنی، ماتی، زردی و سبزرنگی کاغذ ها با استفاده از آزمونهای استاندارد TAPPI و ASTMاندازهگیری شد.یافته های تحقیق: نتایج این پژوهش نشان داد که با افشاندن DTPA، نانوسلولز و نانوکیتوزان روشنی، زردی، سبزرنگی، فاکتور L* و ماتی افزایش و فاکتورa* در کاغذ حاصل روند کاهشی را نشان داده است. با افشاندن نانوسلولز بر روی نمونههای آزمونی اکثر ویژگیهای نوری بجز زردی کاغذ حاصل بهبود معنی‌داری از خود نشان داده است. در این حالت مناسب‌ترین ویژگی‌ها در کاغذ حاصل از افشاندن DTPA و همچنین در تیمار افشاندن همزمان DTPA، نانوسلولز و نانوکیتوزان بر روی کاغذ های دست ساز مشاهده گردید، که باعث افزایش و بهبود تمامی ویژگی های نوری بصورت معنی‌داری شده است، که می‌توان آن را به عنوان تیمار برتر انتخاب و معرفی کرد. نتایج ارزیابی برگشت درجه روشنی کاغذ حاصل از خمیر کاغذ CMP نشان داد که اغلب تیمارها منجر به کاهش نسبی برگشت درجه روشنی کاغذ شده است. در بین تیمارهای مختلف، کمترین مقادیر برگشت درجه روشنی در کاغذ حاصل از افشاندن DTPA 5/0 درصد و بیشترین آن با افشاندن نانوکیتوزان بر روی کاغذ حاصل به‌دست آمده است. نتایج ارزیابی تصاویر SEM نمونه های آزمونی نیز نشان داد که در مقایسه با نمونه شاهد، با افشاندن نانو کیتوزان و نانوسلولز و همچنین در تیمار افشاندن همزمان DTPA، نانوسلولز و نانوکیتوزان کاغذ حاصل دارای ویژگیهای سطحی و ساختاری مطلوب‌تری بوده و وجود فضاهای خالی (حفره) کمتر و سطح اتصال بیشتری الیاف در نمونههای آزمونی آن، می تواند ویژگیهای نوری مطلوب‌تری را از خود دهد.نتیجه گیری: نتایج نشان داد که با افشاندن نانوسلولز، نانو کیتوزان و DTPA بر روی نمونههای آزمونی، خواص نوری، روشنی، سبزی، ماتی، فاکتور a* ، فاکتور l* ، زردی و برگشت روشنی بهبود یافته است. علاوه بر این، در بین تیمارهای مختلف، تیمار افشاندن با DTPA در کهنه شدگی حرارتی طولانی مدت و استفاده از نانو کیتوزان و نانو سلولز در کهنه شدگی حرارتی کوتاه‌مدت، اثرات قابل‌توجهی بر پایداری روشنی و کاهش بازگشت رنگ کاغذ داشته، در نتیجه، دوام کاغذ در برابر تخریب حرارتی افزایش یافته است.
مقاله پژوهشی
شیمی چوب
محمدرضا سبزه پرور؛ احمد جهان لتیباری؛ شادمان پورموسی
چکیده
سابقه و هدف: مواد استخراجی گیاهان ویژگیهای منحصر به‌فردی دارند. ایجاد رنگ کرده و رنگ چوب را تغییر داده و رنگ‌های جذاب و متنوعی ایجاد می‌کنند. خاصیت ضد حشره داشته و نقش حفاظت کنندگی دارند. خاصیت دارویی داشته و در طب سنتی به عنوان دارو استفاده میشوند. بدین جهت انسان از روزگار گذشته همواره از عصاره‌های گیاهی و مواد استخراجی در کاربردهای ...
بیشتر
سابقه و هدف: مواد استخراجی گیاهان ویژگیهای منحصر به‌فردی دارند. ایجاد رنگ کرده و رنگ چوب را تغییر داده و رنگ‌های جذاب و متنوعی ایجاد می‌کنند. خاصیت ضد حشره داشته و نقش حفاظت کنندگی دارند. خاصیت دارویی داشته و در طب سنتی به عنوان دارو استفاده میشوند. بدین جهت انسان از روزگار گذشته همواره از عصاره‌های گیاهی و مواد استخراجی در کاربردهای صنعتی- دارویی و حتی مبارزه با آفات استفاده کرده است. درگذشته استفاده از این مواد به‌صورت تجربی بود ولی با پیشرفت علوم جایگاه علمی پیدا کرد. باوجودی که اغلب میوه و یا چوب درخت گردو به‌عنوان ارزش اقتصادی آن در نظر گرفته می‌شود، ولی بررسی‌های انجام شده بر روی ویژگی مواد استخراجی درخت گردو اثبات کرده است که این مواد به‌عنوان عوامل ضد مخرب چوب و گاهاً سمی طبقه‌بندی میشوند. در این مطالعه شناسایی ترکیب‌های شیمیائی برگ درخت گردو و تغییرات آن در دو دوره بهار و تابستان و همچنین اثر خشک شدن بر این تغییرات مورد بررسی قرار گرفته است.مواد و روش‌ها: برگ‌های یک ناحیه از درخت گردو با سن تقریبی 100 ساله در یکی از مناطق کوهستانی شهرستان کرج در دو فصل بهار و تابستان جمع‌آوری و مواد استخراجی برگ‌های هر دوره به دو شکل تر و هوا خشک جمعاً 4 نمونه مورد ارزیابی قرار گرفتند. عصاره‌گیری بر طبق دستورالعمل T204-05 آیین‌نامه Tappi انجام گرفت. شناسایی ترکیب‌های شیمیائی موجود در عصاره برگ‌ها و تغییرات آن با استفاده از طیف‌سنجی کروماتوگرافی گازی- طیف‌سنجی جرمی (GC – MS) انجام شد.نتایج: نتایج نشان دادند که در برگ خشک نمونه بهار ترکیب‌های زیادتری در مقایسه با نمونه تر همان برگ وجود دارد که مؤید فرار بودن ترکیب‌های موجود در برگ تر بهار است. همچنین تفاوت محسوسی بین ترکیب‌های موجود در برگ بهار و تابستان مشاهده شده است. ترکیب‌های اصلی شامل: 2- متیل نپتالین، تری دکان و تترا دکان و 2-3-دی متیل نپتالین و اتیل سیکلو بنزن در برگ تابستانی شناسایی شده‌اند. نپتالین-2-متیل و 2،1-بنزینیدی کربوکسیلیک اسید، دی آزو اوکتیل استر در نمونههای خشک و تر بهاره مشاهده شده است. باوجودی که نپتالین 2,3 دی متیل در برگ خشک تابستانه و دکان در برگ تر تابستانه وجود دارد، ولی تری دکان، دو دکان، تری دکان و تترا دکان در هر دو نمونه خشک و تر تابستانه مشاهده شده است و اتیل سیکلوهگزان در برگ تر تابستانه شناسایی شده است.نتیجه‌گیری: نتایج به‌دست‌آمده نه‌تنها مؤید تغییرات فصلی مواد استخراجی برگ درخت گردو میباشد، بلکه تغییراتی بین نمونه خشک و تر بهاره ظاهر شده است که نشان‌دهنده فرار بودن بعضی از این ترکیب‌ها میباشد. این یافته بیانگر وجود بوی مشخصی از برگ‌های درخت گردو در فصل بهار است. ولی تغییرات قابل‌توجهی بین نمونه خشک و تر تابستانه مشاهده نمی‌گردد. احتمالاً مواد فرار در طی فصل بهار از برگ درخت گردو جدا شده است. ولی عدم وجود بعضی از ترکیب‌های موجود در برگ خشک و تر تابستانه میتواند نشان‌دهنده تغییر فصلی ترکیب‌های تشکیل‌دهنده مواد استخراجی برگ درخت گردو باشد.
)